Απλές αλήθειες για την επιχειρηματικότητα της ελεύθερης αγοράς
Η ελεύθερη αγορά είναι το πιο αποτελεσματικό οικονομικό σύστημα για τη δημιουργία πλούτου, την αξιοποίηση πόρων, την καινοτομία και τη βελτίωση της ζωής. Δυστυχώς είναι ευρέως παρεξηγημένη, με αποτέλεσμα να κυκλοφορούν διάφοροι μύθοι από τους πολιτικούς, τους οπαδούς τους ακόμα και από κάποιους οικονομολόγους.
• Γι’ αυτά για τα οποία κατηγορείται η ελεύθερη αγορά δεν ευθύνεται σχεδόν ποτέ η ίδια, παρά η κυβερνητική αποτυχία. Σίγουρα ακούτε ότι τα υψηλά κόστη της υγείας και της παιδείας είναι παραδείγματα αποτυχίας της ελεύθερης οικονομίας. Στην πραγματικότητα, αυτά είναι απόρροια άστοχων κυβερνητικών παρεμβάσεων που στρεβλώνουν την αγορά, χωρίς μέριμνα για πιστωτικό κίνδυνο και διαφάνεια. Καμία σχέση με την ελεύθερη αγορά. Όπου η υγειονομική περίθαλψη λειτουργεί σε συνθήκες ελεύθερης αγοράς, οι τιμές είναι προσιτές. Γι’ αυτό πληρώνετε μερικά σεντς ανά δισκίο ασπιρίνης σε ένα φαρμακείο, αλλά 50 φορές παραπάνω στο νοσοκομείο. Η κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα, η υπερρύθμιση και οι αναποτελεσματικές κυβερνητικές παρεμβάσεις δεν αποτελούν στοιχεία της ελεύθερης αγοράς, ακόμη και όταν εμπλέκονται ιδιώτες επιχειρηματίες.
• Η επιδίωξη του κέρδους και η αποφυγή των ζημιών στην ελεύθερη αγορά είναι αυτό που κάνει το σύστημα να λειτουργεί ομαλά, και αν αυτό θεωρείται «απληστία», τότε η απληστία είναι καλή. Τα κέρδη συμβάλλουν στην αποτελεσματική κατανομή πόρων και στην ανταγωνιστικότητα των εταιρειών, διότι αν δεν εξυπηρετούνται σωστά οι πελάτες (με καλά προϊόντα, υπηρεσίες, τιμολόγηση κ.λπ.) θα πάνε αλλού. Ενώ η επιδίωξη κέρδους θεωρείται «απληστία», ποτέ δεν χαρακτηρίζεται μια κυβέρνηση «άπληστη» που «ανακατανέμει» με διάτρητα κριτήρια τα με κόπο κερδισμένα χρήματα ενός ατόμου σε κάποιο άλλο με απόφαση κάποιου αξιωματούχου.
• Ένα άλλο θέμα που κάποιοι έχουν με την ελεύθερη αγορά είναι ότι τα πράγματα μερικές φορές πηγαίνουν στραβά, όπως ένα εταιρικό σκάνδαλο ή μια απάτη. Ωστόσο, αυτά δεν είναι χαρακτηριστικά της ελεύθερης οικονομίας. Οι παράνομες δραστηριότητες και οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας αντιβαίνουν στις αρχές της ελεύθερης αγοράς. Οι κακοί «παίκτες» δεν είναι αποκλειστικότητα κανενός συστήματος. Όμως, στην ελεύθερη αγορά υπάρχουν νόμοι και αντικίνητρα για τους κακούς.
• Η ελεύθερη αγορά δεν είναι συμψηφιστική. Η ελεύθερη αγορά δημιουργεί ανάπτυξη και αυξάνει τον πλούτο, γι’ αυτό και υποστηρίζεται από τους γνώστες. Όταν οι επιτυχημένοι επιχειρηματίες κερδίζουν εκατομμύρια, δεν είναι εις βάρος κάποιου άλλου. Το να γίνεις πλούσιος δεν κάνει κάποιον άλλο φτωχό, ούτε χάνοντας τον πλούτο σου γίνεται κάποιος άλλος πλούσιος. Στην ελεύθερη οικονομία αυτός που συσσωρεύει πλούτο δεν εμποδίζει κάποιον άλλο να κάνει το ίδιο. Οι πλούσιοι σε συνθήκες ελεύθερης οικονομίας δημιουργούν θέσεις εργασίας, επενδυτικά κεφάλαια (τα οποία στη συνέχεια δαπανώνται ή επανεπενδύονται για την υποστήριξη των επιχειρήσεων και των θέσεων εργασίας), προϊόντα και υπηρεσίες που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των πολλών.
• Η ανισότητα είναι βασικό χαρακτηριστικό και όχι αδυναμία της ελεύθερης αγοράς. Αυτοί που εξανίστανται για την ανισότητα ξεχνούν ότι είμαστε ίσοι μόνο έναντι του νόμου, αλλά όχι ως προς τα ταλέντα, το όραμα, τις ικανότητες, τα υλικά αγαθά, τη σκληρή δουλειά ή το χάρισμα. Η ελεύθερη οικονομία επιτρέπει διαφορετικά επίπεδα συμμετοχής, κινδύνου, στόχων και, συνεπώς, αποτελεσμάτων, υπογραμμίζοντας τις γόνιμες διαφορές στις επιδιώξεις, στις δεξιότητες και στην εμπειρία. Μπορείτε να επιλέξετε να εργαστείτε περισσότερες ώρες ή να απολαύσετε περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Μπορεί να επιθυμείτε να διακινδυνεύσετε τα κεφάλαιά σας ή να περιορίσετε τον κίνδυνο.
H γνήσια επιχειρηματικότητα σε συνθήκες ελεύθερης οικονομίας είναι ένα ιδεώδες που πρέπει να εκτιμάται, όχι να κακοποιείται. Οι θεωρητικές καλές προθέσεις των άλλων συστημάτων δεν ισοδυναμούν με καλές εκβάσεις. Τα καλά αποτελέσματα προϋποθέτουν ελεύθερη αγορά και συναντώνται στις οικονομίες που την εφαρμόζουν.
Συγγραφέας περιεχομένου: Ι. Νούσκας
