Για κάθε εταιρεία, επιχείρηση ή οργανισμό, ένας σκληρά εργαζόμενος υπάλληλος, αποδοτικός, πρόθυμος και πάντοτε διαθέσιμος είναι ο ιδανικός υποψήφιος. Πότε μιλάμε όμως για σκληρά εργαζόμενους υπαλλήλους και πότε κάποιος χαρακτηρίζεται τελικά ως εργασιομανής (workaholic);
Η εργασιομανία αναφέρεται σε έναν ακραίο τρόπο συσχέτισης με την εργασία. Περιλαμβάνει συνήθως συνεχείς υπερωρίες, που δεν εντάσσονται στη βασική απασχόληση, και γίνονται με τη θέληση του εργαζόμενου σε υπερβολικό βαθμό. Παρατηρείται σε εργαζόμενους που αφιερώνουν πολύ χρόνο σκεπτόμενοι τη δουλειά τους, τις εκκρεμότητες, τις υποχρεώσεις και τις επιδόσεις τους και οι οποίοι βιώνουν μια εσωτερική πίεση που τους ωθεί να εργάζονται ακατάπαυστα, αφοσιωμένοι στην επίτευξη κάποιου στόχου ή επιτεύγματος. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η εργασιομανία δεν έχει αναγνωριστεί επίσημα ως διαταραχή, παρόλο που έχει απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα ήδη από τη δεκαετία του ’70.
Ποια χαρακτηριστικά μοιράζονται οι εργασιομανείς;
● Έχουν ένα αυστηρό, υποκειμενικό τρόπο αυτό-αξιολόγησης που δεν τους επιτρέπει να αισθανθούν εσωτερική πληρότητα και ικανοποίηση. Εργάζονται παραπάνω απ’ όσο χρειάζεται γιατί αισθάνονται ντροπή ή ενοχές, ή γιατί επιδιώκουν συνεχώς την αποδοχή των άλλων και την κοινωνική αναγνώριση. Κάθε φορά όμως η επίτευξη ενός στόχου μοιάζει μάλλον δεδομένη. Όταν τελικά ολοκληρωθεί ένας στόχος αντικαθιστάται αμέσως από έναν ακόμα πιο φιλόδοξο.
● Δεν επιτρέπουν στον εαυτό τους να χαλαρώσει κάνοντας διάλειμμα από τις εργασιακές υποχρεώσεις. Είτε στον ελεύθερο χρόνο είτε στις διακοπές, οι εργασιομανείς βρίσκουν πάντα τρόπο να απασχολήσουν τον εαυτό τους. Ακόμα και όταν δεν μπορούν να εργαστούν σε ζητήματα που άπτονται του επαγγέλματός τους, ανακαλύπτουν κάτι το οποίο θα τους κρατήσει σε εγρήγορση είτε πνευματική είτε σωματική. Εργάζονται σε ακατάλληλες ώρες και συχνά λένε ψέματα για τον πραγματικό χρόνο που αφιερώνουν σε μια εργασία, υποβαθμίζοντας την καταπόνηση που προκαλούν στον εαυτό τους. Αντιμετωπίζουν επίσης διάφορα προβλήματα υγείας που όμως υποτιμούν, όπως διαταραχές ύπνου, υπερκόπωση ή άλλα σωματικά συμπτώματα.
● Βιώνουν μια πλασματική αίσθηση ικανοποίησης και ισορροπίας, όταν εργάζονται. Στην πραγματικότητα η εργασία αποτελεί μια παροδική διέξοδο από τησυναισθηματική δυσφορία ή άλλα αρνητικά συναισθήματα και προσωπικές κρίσεις που βιώνουν και αποφεύγουν να εκφράσουν ή να αντιμετωπίσουν. Συχνά έχουν εκρήξεις θυμού που δεν αναγνωρίζουν. Σε επίπεδο προσωπικότητας παρατηρείται συσχέτιση με μία τάση για μεγαλομανή αυτό-εικόνα και τελειομανία.
● Η εργασία αποτελεί μια βασική και αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα. Βιώνουν έντονο άγχος και δυσφορία, όταν δεν έχουν τη δυνατότητα να απασχολήσουν τον μυαλό ή το σώμα τους σε μια εργασία. Συχνά ο εμμονικός τρόπος απασχόλησης που υιοθετούν προκαλεί κακές διαπροσωπικές σχέσεις, συγκρούσεις με αγαπημένα πρόσωπα και μακροπρόθεσμα αυξάνει την πιθανότητα να οδηγηθεί το άτομο στη διάλυση μιας σχέσης ή να απομονωθεί κοινωνικά.
● Δεν μπορούν εύκολα να αναθέσουν εργασίες σε άλλους γιατί αισθάνονται ότι θα χάσουν τον έλεγχο ή ότι οι άλλοι δεν θα κάνουν καλή δουλειά, με αποτέλεσμα να υπερφορτώνονται με αρμοδιότητες και ευθύνες.
Ο εθισμός στην εργασία είναι δυστυχώς κοινωνικά αποδεκτός, αλλά δεν παύει να είναι μια μορφή αυτοκαταστροφικής συμπεριφοράς. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότιπαρόλο που έχει αρνητικές συνέπειες, σωματικές και ψυχικές, για το άτομο, δεν είναι μια συμπεριφορά που μπορεί εύκολα κάποιος να σταματήσει. Κάποιες φορές η αναζήτηση εξειδικευμένης βοήθειας είναι απαραίτητη.
Κοινωνικά
