5 απροσδόκητοι τρόποι με τους οποίους ο καφές επηρεάζει τη συμπεριφορά μας
Ξέρουμε ότι ο καφές μας κρατάει ξύπνιους, αλλά κάποιες μελέτες δείχνουν ότι ο καφές μας επηρεάζει με απροσδόκητους τρόπους, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των αγοραστικών μας συνηθειών και της ανοχής μας στον πόνο.
Η καφεΐνη, το βασικό συστατικό του καφέ, είναι μία ψυχοδραστική ουσία που μεταβάλλει τον τρόπο με τον οποίο αισθανόμαστε και συμπεριφερόμαστε. Τα μόρια της καφεΐνης μοιάζουν με τα μόρια αδενοσίνης του σώματος, τα οποία συσσωρεύονται στον εγκέφαλο όσο είμαστε ξύπνιοι. Και επειδή η καφεΐνη μοιάζει με την αδενοσίνη, μπορεί να μπλοκάρει τους αισθητήρες και να ξεγελάσει τον εγκέφαλο ώστε να παραμείνει ξύπνιος.
Αρκετές επιστημονικές μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί για τον καφέ και την καφεΐνη, προκειμένου να μελετηθεί η επίδρασή του στην υγεία και τη συμπεριφορά. Ανάμενα στα ευρήματα είναι και τα εξής:
1. Ο καφές μας κάνει να ξοδεύουμε περισσότερα χρήματα
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα ψώνια υπό την επίδραση της καφεΐνης μπορούν να επηρεάσουν τι αγοράζουμε και πόσα ξοδεύουμε. Συγκεκριμένα, ερευνητές κατά τη διεξαγωγή μίας μελέτης του Πανεπιστημίου της Νότιας Φλόριντα έδωσαν στους αγοραστές κανονικό καφέ, ντεκαφεϊνέ ή νερό καθώς έμπαιναν σε ένα κατάστημα. Εκείνοι που ήπιαν τον καφέ ξόδεψαν περίπου 50% περισσότερα χρήματα και αγόρασαν σχεδόν 30% περισσότερα είδη από τους αγοραστές που είχαν πιει ένα μη καφεϊνούχο ρόφημα. Επιπλέον, όσοι είχαν πιει καφέ σπατάλησαν περισσότερα χρήματα σε παρορμητικές αγορές.
Άλλες μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει τη λήψη δημοσιονομικών αποφάσεων. Σε μια μελέτη σε παίκτες στοιχημάτων, οι ερευνητές συνέδεσαν την κατανάλωση καφέ με πιο ριψοκίνδυνα στοιχήματα. Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι η καφεΐνη αυξάνει την παρορμητικότητα.
Ο καφές μπορεί να επηρεάσει ακόμη και τη φιλανθρωπία μέσω της θερμοκρασίας του. Σε μια μελέτη, με επικεφαλής τον ψυχολόγο John Bargh του Πανεπιστημίου Yale, οι άνθρωποι έπρεπε να επιλέξουν μεταξύ του να δώσουν ένα δώρο σε έναν φίλο ή να το κρατήσουν για τον εαυτό τους. Οι συμμετέχοντες που κρατούσαν ένα ζεστό καφεϊνούχο ρόφημα ήταν πιο γενναιόδωροι και χάρισαν το δώρο, αλλά εκείνοι που κρατούσαν ένα κρύο ρόφημα το κράτησαν για τον εαυτό τους.
2. Ο καφές μας βοηθά να συνεργαζόμαστε περισσότερο
Ο καφές είναι γνωστό ότι ανεβάζει τη διάθεση και μέσα από μελέτες διαπιστώθηκε ότι οι ομάδες ανθρώπων που έχουν καταναλώσει καφεΐνη, συνεργάζονται καλύτερα. Συγκεκριμένα, σε μία έρευνα που διεξήχθη στο Οχάιο διαπιστώθηκε ότι οι ομάδες που έπιναν καφέ πριν συζητήσουν ένα αμφιλεγόμενο θέμα αξιολόγησαν την απόδοση της ομάδας τους καλύτερα από εκείνες που έπιναν ντεκαφεϊνέ ρόφημα. Επιπλέον, οι συμμετέχοντες που έπιναν καφεΐνη μιλούσαν περισσότερο κατά τη διάρκεια της συζήτησης, αφιέρωναν περισσότερο χρόνο στην ανάλυση του θέματος και δήλωσαν ότι θα ήταν πρόθυμοι να συνεργαστούν ξανά με την ομάδα τους σε σύγκριση με εκείνους που δεν έπιναν καφεΐνη. Οι ερευνητές αποδίδουν αυτή τη συνεργατική ατμόσφαιρα στην αυξημένη εγρήγορση που προκύπτει από την κατανάλωση καφέ. Μπορεί επίσης να συνδέεται με την αποδεδειγμένη επίδραση της καφεΐνης στην επίλυση προβλημάτων, η οποία επίσης συμβάλλει στη δημιουργία πιο παραγωγικών συζητήσεων.
3. Ο καφές μας κάνει πιο «σκληρούς» στον πόνο
Εκτός από την όξυνση του μυαλού, ο καφές φαίνεται να αυξάνει την ανοχή μας στον πόνο. Ο ψυχολόγος Burel Goodin στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν συνήθως προϊόντα με καφεΐνη μπορούν να αντέξουν καλύτερα τις δυσάρεστες σωματικές πιέσεις. Οι άνθρωποι που καταναλώνουν καφεΐνη ήταν λιγότερο ευαίσθητοι στη θερμότητα και στην σωματική πίεση. Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί οι άνθρωποι που καταναλώνουν καφεΐνη πριν από την άσκηση τείνουν να αποδίδουν καλύτερα. Η καφεΐνη είναι ένα από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα συμπληρώματα για την αύξηση των αθλητικών ικανοτήτων σε μια μεγάλη ποικιλία αθλημάτων και δραστηριοτήτων. Έρευνα που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο της Γρανάδας έδειξε ότι η κατανάλωση ενός δυνατού καφέ μισή ώρα πριν από την άσκηση μπορεί να αυξήσει την καύση λίπους. Οι συστηματικοί χρήστες, ωστόσο, ενδέχεται να αναπτύξουν ένα επίπεδο ανοχής στην καφεΐνη που αναιρεί τα οφέλη της για την αύξηση της απόδοσης.
Μελέτες δείχνουν επίσης ότι όσοι καταναλώνουν καφέ τείνουν να ζουν περισσότερο, παρουσιάζοντας χαμηλότερους κινδύνους για πολλαπλές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, του διαβήτη και ορισμένων μορφών καρκίνου. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν πρόσφατα ένα προστατευτικό χαρακτηριστικό της καφεΐνης που λειτουργεί βαθιά μέσα στα κύτταρα του σώματός μας: Το ότι ενισχύει τη λειτουργία των μιτοχονδρίων.
4. Ο καφές ασκεί ασυνείδητη επιρροή
Τα αναζωογονητικά αποτελέσματα του καφέ μπορούν να επηρεάσουν το μυαλό και τη συμπεριφορά μας χωρίς καν να πιούμε μια γουλιά! Μια μελέτη που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο διαπίστωσε ότι τα άτομα που εκτέθηκαν απλώς σε στοιχεία που έχουν άμεση σχέση με τον καφέ – βλέποντας ένα φλιτζάνι καφέ ή ένα κατάστημα που πουλάει καφέ- έγιναν πιο προσεκτικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα συνθήματα καφέ επηρέασαν περισσότερο τους συμμετέχοντες από δυτικούς πολιτισμούς σε σχέση με εκείνους όπου ο καφές κυριαρχεί λιγότερο στις κοινωνίες.
Η επιστήμονας συμπεριφοράς Adriana Madzharov του Ινστιτούτου Τεχνολογίας Stevens διεξήγαγε μια παρόμοια μελέτη και ζήτησε από τους συμμετέχοντες να λύσουν προβλήματα άλγεβρας σε ένα δωμάτιο χωρίς άρωμα ή σε ένα δωμάτιο που μύριζε καφέ. Εκείνοι που εργάζονταν με το ευχάριστο άρωμα του καφέ είχαν καλύτερες επιδόσεις. Με βάση αυτά τα ευρήματα, η Madzharov προτείνει ότι οι εργοδότες και οι έμποροι λιανικής πώλησης “μπορούν να χρησιμοποιήσουν διακριτικές μυρωδιές για να βοηθήσουν στη διαμόρφωση της εμπειρίας των εργαζομένων ή των ενοίκων με το περιβάλλον τους”.
5. Η προτίμησή μας για τον καφέ μπορεί να εδρεύει στα γονίδιά μας
Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι για τους οποίους ορισμένοι άνθρωποι δεν λατρεύουν τον καφέ: Ο ένας έχει να κάνει με τους γευστικούς κάλυκες στη γλώσσα και ο άλλος με το συκώτι. Περίπου το 25% των ανθρώπων είναι “υπεραισθητικοί”, μια κατάσταση αυξημένης ευαισθησίας στις χημικές ουσίες που δίνουν στα τρόφιμα και τα ποτά τη γεύση τους. Οι γενετικές παραλλαγές στα λεγόμενα γονίδια TAS2R επηρεάζουν τη διαμόρφωση των γευστικών υποδοχέων και επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τις διάφορες γεύσεις. Οι υπεραισθητικοί θα μπορούσαν να βρουν πικρές τις ουσίες που βρίσκονται στον καφέ, όπως την καφεΐνη και την κινίνη.
Επίσης, κάποια άτομα που έχουν ένα συγκεκριμένο γονίδιο φαίνεται ότι δεν επεξεργάζονται την καφεΐνη τόσο γρήγορα. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι οι ουσίες του καφέ παραμένουν ενεργές στο σώμα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει τρόμο και ναυτία. Τα άτομα που επεξεργάζονται αργά την καφεΐνη μπορεί επίσης να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και υπέρτασης όταν προσλαμβάνουν υπερβολική ποσότητα καφεΐνης. Όπως συμβαίνει με κάθε ουσία, ο οργανισμός προσαρμόζεται και δημιουργεί ανοχή, πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζεται περισσότερη ποσότητα για να νιώσουμε την επίδραση.
Διάβασε ακόμα:
