Χρηματιστηριακά ρομπότ
Πολύ καιρό τα αναμέναμε και τελικά τα χρηματιστηριακά ρομπότ έφτασαν. Παλαιότερα, ο τομέας των ψηφιακών συναλλαγών θεωρούνταν εξειδικευμένος και περιορισμένος, πλέον όμως τα μηχανογραφημένα υπολογιστικά εργαλεία διαπραγμάτευσης, δηλαδή τα «χρηματιστηριακά ρομπότ», χρησιμοποιούνται πλέον εκτενώς από τα λεγόμενα ποσοτικά κεφάλαια (“quantitative funds”). Η ποσοτική διαπραγμάτευση (“quantitative trading”) περιλαμβάνει αλγοριθμικές συναλλαγές, συναλλαγές υψηλής συχνότητας και στατιστικό arbitrage (δηλαδή ταυτόχρονη αγορά και πώληση μετοχών, συναλλάγματος ή εμπορευμάτων σε διαφορετικές αγορές εκμεταλλευόμενοι την διαφορά τιμών του ιδίου αγαθού). Η ποσοτική διαπραγμάτευση βασίζεται σε συνδυασμό μαθηματικών μοντέλων, εξελιγμένων στατιστικών εργαλείων και υπολογιστικών προτύπων χρησιμοποιώντας ιστορικά δεδομένα συναλλαγών και βελτιστοποιούνται συνεχώς. Έτσι αυτοματοποιείται η διαδικασία παρακολούθησης, ανάλυσης και πραγματοποίησης συναλλαγών, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση και άρα χωρίς να υπεισέρχονται συναισθήματα -είτε φόβου, είτε απληστίας. Τα κεφάλαια“Quant” ελέγχουν πλέον το 65% όλων των μετοχικών κεφαλαίων. Οι ατομικές επενδύσεις των φυσικών προσώπων, από την άλλη πλευρά, αντιπροσωπεύουν μόλις το 8% του όγκου συναλλαγών, ενώ το υπόλοιπο είναι παθητικές τοποθετήσεις με τη μορφή αμοιβαίων κεφαλαίων (ETF) και κεφαλαίων που ακολουθούν ένα δείκτη (index funds).
Από μια πρόχειρη ματιά, φαίνεται ότι οι διακυμάνσεις της αγοράς δεν είναι τίποτα περισσότερο παρά η γνωστή ευμεταβλητότητα. Αλλά μια προσεκτικότερη ματιά αποκαλύπτει ότι ουσιαστικά είναι τα χρηματιστηριακά ρομπότ που δημιουργούν αυτό το σκηνικό, με συχνά απρόβλεπτες κινήσεις, αναντίστοιχες προς τις βασικές αρχές της αγοράς. Τα ρομπότ επιτρέπουν σε μεγάλα κεφάλαια να διενεργούν τεράστιους όγκους συναλλαγών χρησιμοποιώντας εξωτικά ψηφιακά συστήματα. Συχνά το τελικό αποτέλεσμα είναι η πέραν κάθε λογικής ευμεταβλητότητα. Τον Ιούνιο του 2017, ο τομέας της τεχνολογίας ξεπούλησε σε μεγάλο βαθμό και εξαφάνισε σχεδόν 30 δισεκατομμύρια δολάρια στα πλαίσια τέτοιου τύπου κινήσεων στρατηγικής των χρηματιστηριακών ρομπότ.
Οι έμποροι και οι επενδυτές που δεν νιώθουν άνετα με την ιδέα να επιτρέψουν σε ένα ρομπότ να εκτελεί τις συναλλαγές τους μπορούν ακόμα να απολαύσουν τα πλεονεκτήματα των ρομπότ μέσω διαφορετικών εφαρμογών. Το 2018, η εταιρεία υπολογιστών EquBot, ξεκίνησε το πρώτο ETF με τεχνολογία AI, χρησιμοποιώντας υπερυπολογιστές για να αναλύσει εκατομμύρια δεδομένα από 6000 εταιρείες των ΗΠΑ και να δημιουργήσει ένα χαρτοφυλάκιο 30-70 μετοχών. Οι αλγόριθμοι του συστήματος σταθμίζουν τις συμμετοχές με τέτοιο τρόπο ώστε το ETF να έχει προφίλ κινδύνου συγκρίσιμο με αυτό των απλών ETF. Τα πρώτα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά, με το AIEQ να έχει ετήσια απόδοση 4,83% έναντι 2,37% από τον δείκτη S&P500. Ωστόσο, θα απαιτηθούν χρονικά διαστήματα αρκετών ετών για να δοκιμαστεί η απόδοση του καινοτόμου αυτού ETF υπό διαφορετικές συνθήκες αγοράς.
Τελικά, η επιτυχία των ρομποτικών συναλλαγών και των ποσοτικών κεφαλαίων καθορίζεται από τα μαθηματικά μοντέλα στα οποία βασίζονται. Μία σημαντική αδυναμία της ρομποτικής διαπραγμάτευσης είναι ότι αναλύει σε μεγάλο βαθμό ιστορικά δεδομένα και μερικές φορές μπορεί να υποτιμήσει ή να μην αξιολογήσει σωστά τρέχουσες εξελίξεις. Είναι επομένως σκόπιμο να συνδυαστεί η κβαντική συναλλαγή με τις παραδοσιακές στρατηγικές προκειμένου να επιτευχθεί η σωστή επενδυτική διασπορά.
Η κεντρική αίθουσα του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης εμφανίζεται στα τηλεοπτικά προγράμματα ως τόπος συνεντεύξεων, εκδηλώσεων και ειδήσεων ως κλασσικό σκηνικό των κινήσεων της αγοράς. Η ακατάπαυστη δραστηριότητα, οι οθόνες που αναβοσβήνουν, η διάσημη τοποθεσία και τα πολύχρωμα τζάκετ των εμπόρων δημιουργούν ένα εντυπωσιακό θέαμα. Αλλά…… υπάρχει το βρώμικο μικρό μυστικό της Wall Street. Όλα αυτά είναι ένα σόου. Στην ουσία το NYSE είναι ένα θέατρο με ηθοποιούς που δημιουργούν την αίσθηση μιας περασμένης εποχής. Ορισμένες ζωντανές συναλλαγές πράγματι εξακολουθούν να γίνονται, αλλά και αυτές ακόμη θα μπορούσαν εύκολα να αυτοματοποιηθούν, όπως το 90% των συναλλαγών που είναι ήδη αυτοματοποιημένο. Η ιδέα ότι οι παραδοσιακοί χρηματιστές λειτουργούν ανασχετικά στην άτακτη αγορά είναι λανθασμένη. Εφόσον οι έμποροι είναι κυρίως για επίδειξη και δεν υπάρχει φυσική πηγή ρευστότητας, τίποτα δεν απομένει από την παλιά διαδικασία διαπραγμάτευσης τιμών και δημιουργίας αγορών. Σήμερα, τα ρομπότ κυριαρχούν απόλυτα στα χρηματιστήρια. Είναι τόσο απλό. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι όταν αναφερόμαστε στις συναλλαγές «ρομπότ», δεν μιλάμε για ηλεκτρονικά συστήματα αντιστοίχισης παραγγελιών, όπου απαιτείται να υπάρχει έναςαγοραστής ως φυσικό πρόσωπο και ένας πωλητής ως φυσικό πρόσωπο. Αναφερόμαστε σε συστήματα χωρίς καμία ανθρώπινη εμπλοκή. Η απόφαση αγοράς λαμβάνεται από ένα ρομπότ. Η απόφαση πώλησης λαμβάνεται από ένα ρομπότ. Η αντιστοίχιση παραγγελιών γίνεται από ένα ρομπότ. Η επιβεβαίωση, ο διακανονισμός και η κράτηση γίνονται από ένα ρομπότ. Δεν υπάρχει καμμία ανθρώπινη παρέμβαση. Συνεπώς τα χρηματιστηριακά ρομπότ δεν διευκολύνουν απλώς τις συναλλαγές, αλλά έχουν πλέον σε συντριπτικό βαθμό υποκαταστήσει την αγορά.
