Είναι απαραίτητο οι υγειονομικοί να φροντίζουν τον εαυτό τους
Οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης είναι γενικά εκτεθειμένοι σε σοβαρούς στρεσογόνους παράγοντες, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού. Καταγράφεται θλίψη από τον αυξημένο αριθμό ασθενών που καταλήγουν, διαρκής φόβος προσβολής από τον ιό με την ενδεχόμενη μετάδοσή του στα μέλη της οικογένειας, θυμός για τις δυσλειτουργίες της υγειονομικής περίθαλψης και οργή για τις δεδομένες αστοχίες του συστήματος. Για μερικούς, αυτοί οι στρεσογόνοι παράγοντες έχουν προκαλέσει ή επιδεινώσει συμπτώματα εξάντλησης, κλινικής κατάθλιψης, ή διαταραχής μετατραυματικούστρες. Πολλοί βιώνουν ψυχικά συμπτώματα ως σωματικά, αυξημένες σφύξεις, ημικρανίες, υπέρταση ή υποτροπιάζουσα πίεση στο στήθος. Μερικοί έχουν καταλήξει στην αυτοχειρία. Εξάλλου, ακόμη και πριν από την πανδημία, ήταν υψηλά τα ποσοστά εξουθένωσης και αυτοκτονίας στον υγειονομικό τομέα, κυρίως μεταξύ των ιατρών.
Η έλλειψη χρόνου είναι ο κύριος λόγος που επικαλούνται οι γιατροί που δεν φροντίζουν τον εαυτό τους (72%). Άλλα κωλύματα είναι οι αυξημένες απαιτήσεις της δουλειάς (59%) και η εξάντληση (25%). Επιπλέον, σχεδόν οι μισοί γιατροί (45%) δηλώνουν ότι οι οικογενειακές απαιτήσεις επηρεάζουν τη δυνατότητά τους να φροντίζουν τον εαυτό τους και το 20% αναφέρουν ότι αισθάνονται ενοχές όταν παίρνουν άδεια! Πράγματι, οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης διδάσκονται ότι η ατομική φροντίδα (όταν αφορά τους ιδίους) είναι εγωιστική. Ωστόσο, σχεδόν όλοι οι γιατροί (98%) πιστεύουν ότι η αυτο-φροντίδα επηρεάζει θετικά την ψυχική υγεία και το 97% πιστεύει ότι έχει θετική επίδραση και στη σωματική υγεία. Επιπλέον, το 96% συμφωνεί ότι η ατομική φροντίδα πρέπει να θεωρείται ουσιαστικό μέρος της συνολικής υγείας.
Η ακαδημαϊκή κουλτούρα της ιατρικής ενισχύει την πεποίθηση ότι η σωματική και συναισθηματική εξάντληση είναι αναπόσπαστο κομμάτι του όλου έργου. Αν και καλοήθη, τα εκλαϊκευμένα μηνύματα που απεικονίζουν τους κλινικούς ως ήρωες, εμπεριέχουν ως δεδομένη και αυτονόητη την προσωπική θυσία του εργαζόμενου με κάθε κόστος. Η αυξημένη έμφαση στην ατομική ανθεκτικότητα του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού ουσιαστικά μετατοπίζει το βάρος της διαχείρισης της ψυχικής και φυσικής εξάντλησής του αποκλειστικά στον μεμονωμένο εργαζόμενο.
Οι γιατροί και οι άλλοι επαγγελματίες υγείας στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά την πανδημία έχουν νιώσει αυτή την ακραία εξάντληση. Οι οργανισμοί υγειονομικής περίθαλψης παρακολουθούν τον αντίκτυπο που έχει η COVID-19 στο προσωπικό, σταθμίζοντας τα επίπεδα στρες, εντοπίζοντας συγκεκριμένους παράγοντες δυστονίας και άγχους και αναπτύσσοντας υποστηρικτικές υποδομές με βάση τα νέα δεδομένα. Οι γιατροί και οι άλλοι εργαζόμενοι στην υγειονομική περίθαλψη πρέπει να μπορούν να λένε τι χρειάζονται, ώστε να μην αισθάνονται περιθωριοποιημένοι. Όμως, οι γιατροί πρέπει επίσης να νιώθουν ότι δεν είναι μόνοι. Ιστορικά, το ιατρικό έργο από επιθυμητό και θαυμαστό από όλους, κατέληξε ένα επάγγελμα όπου πολλοί γιατροί λένε στον εαυτό τους: «ποτέ δεν θα πήγαινα στην ιατρική αν ήξερα την εξέλιξη». Οι γιατροί δεν προκάλεσαν αυτήν την αλλαγή. Απαράδεκτοι περιορισμοί τέθηκαν στην πρακτική της ιατρικής. Η ζημιά ξεκίνησε πριν από τριάντα χρόνια αλλά επιταχύνθηκε την τελευταία δεκαετία. Η σχέση γιατρού-ασθενούς έχει σοβαρά τρωθεί. Η απόφαση για το πώς θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ένας ασθενής απομακρύνθηκε από τον γιατρό και τέθηκε στα χέρια γραφειοκρατών χωρίς ιατρική γνώση ή εμπειρία.
Οι υγειονομικοί πρέπει να φροντίζουν τον εαυτό τους γιατί η θλιβερή αλήθεια είναι ότι -θεσμικά- δεν νοιάζεται κανένας άλλος. Είναι ένα πολύ δύσκολο επάγγελμα όσον αφορά τη σωματική και συναισθηματική πίεση. Η αυτο-φροντίδα δεν είναι εγωιστική, είναι δικαίωμα και ευθύνη και οι γιατροί και οι λοιποί επαγγελματίες υγείας καλούνται να στηρίξουν τον εαυτό τους και τους συναδέλφους τους με κάθε τρόπο.
