Γιατί συνεχίζω να «καλύπτω» τον συνάδελφό μου στη δουλειά;

Δεν είναι λίγες οι φορές που οι συνεργάτες μας μπορεί να μας φέρουν σε δύσκολη θέση, αγνοώντας προθεσμίες, αφήνοντας ανολοκλήρωτες εργασίες, εκθέτοντας την ομάδα ή το τμήμα σε ανωτέρους κ.ο.κ. Κάποιες φορές βέβαια αυθόρμητα θα θελήσουμε να καλύψουμε τις εκκρεμότητες που προκύπτουν, να δικαιολογήσουμε τη συμπεριφορά των συνεργατών μας, ακόμα και να λειτουργήσουμε εις βάρος μας, με σκοπό να επιλυθούν γρήγορα όλα τα τυχόν προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί. Όταν όμως αυτό συμβαίνει συστηματικά από ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, οι δυσκολίες στη συνεργασία, η συναισθηματική δυσφορία και η αίσθηση της αδικίας αρχίζουν να κάνουν σταδιακά την εμφάνισή τους. Γιατί όμως συνεχίζουμε τις συμπεριφορές «κάλυψης», ενώ φαινομενικά μας επηρεάζει η αδιάφορη και ασυνεπής στάση του συνεργάτη μας;

Στην πραγματικότητα αυτό που θα μας βοηθήσει να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, είναι να αναλογιστούμε τι μπορεί να κρύβεται πίσω από τη δική μας στάση:

Βαθύτεροι προσωπικοί λόγοι ή κάποιο δευτερογενές όφελος μπορεί να επικαλύπτουν τις αρχικές «αθώες» προθέσεις μας, με αποτέλεσμα να επιμένουμε σε μια συμπεριφορά «κάλυψης» γιατί με  κάποιον τρόπο μας βολεύει. Μπορεί για παράδειγμα ο συνεργάτης μας να μας παρέχει στήριξη ή βοήθεια σε προσωπικό επίπεδο και εμείς να λειτουργούμε «αντισταθμιστικά» αναλαμβάνοντας μέρος από τα εργασιακά του καθήκοντα.

Μπορεί να αναλαμβάνουμε παραπάνω αρμοδιότητες για να γεμίσουμε τον προσωπικό μας χρόνο και να μην έρθουμε αντιμέτωποι με σκέψεις ή προσωπικά προβλήματα. Εάν τα πράγματα σε προσωπικό επίπεδο διορθωθούν, η διαθεσιμότητά μας για επιπλέον προσφορά μπορεί στην πορεία να μειωθεί, αλλά μια συμπεριφορά που έχει γίνει συνήθεια για τον συνάδελφό μας, δεν είναι εύκολο να αλλάξει.

Μπορεί να θέτουμε υψηλά προσωπικά και επαγγελματικά πρότυπα επιτυχίας ή να αναμένουμε από τους άλλους να είναι «τέλειοι» στις εργασιακές τους επιδόσεις, γεγονός που μας αναγκάζει να εργαζόμαστε όλο και πιο σκληρά, χωρίς στην ουσία να χρειάζεται. Κάποιες φορές μάλιστα, μπορεί να υπερβάλλουμε στην παροχή βοήθειας, δίνοντας ελάχιστες ευκαιρίες στον συνεργάτη μας να εξελιχθεί ή να λάβει πρωτοβουλίες, ακόμα και να εκτεθεί αν χρειαστεί, με αποτέλεσμα να διαιωνίζουμε μια κατάσταση με δική μας τελικά ευθύνη.

Μπορεί να βιώνουμε ενοχές που σχετίζονται με την προσωπική σχέση που έχουμε αναπτύξει με τον συνεργάτη μας ή τη γενικότερη ιδεολογία μας σε σχέση με την παροχή βοήθειας και συνεργασίας. Οι εσωτερικές διεργασίες που προκύπτουν σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να μας ωθήσουν να συνεχίσουμε μια συμπεριφορά «κάλυψης», επιφορτίζοντάς μας συναισθηματικά. Το πιθανότερο είναι ότι σχετίζονται με προσωπικές ανασφάλειες ή άλλα εσωτερικά ζητήματα που δεν έχουμε επιλύσει, όπως το πώς να θέτουμε τα όρια ανάμεσα στις προσωπικές σχέσεις και την επαγγελματική μας ζωή.

Αφού λοιπόν σκεφτούμε πιθανά προσωπικά μας κίνητρα και ξεκαθαρίσουμε τους λόγους που φαίνεται να μας ωθούν σε συμπεριφορές «κάλυψης», μπορούμε πιο εύκολα και αποτελεσματικά να επιλύσουμε τα προβλήματα συνεργασίας που προκύπτουν.  

Σε κάθε περίπτωση η καλύτερη προσέγγιση είναι η άμεση και ειλικρινής επικοινωνία με τον συνεργάτη μας. Αναφερθείτε σε συγκεκριμένα παραδείγματα και περιστάσεις, βοηθήστε τον να καταλάβει τη συναισθηματική σας φόρτιση, βρείτε μαζί ένα πλάνο δράσης, εάν χρειαστεί, και κάντε του μια θετική ανατροφοδότηση, δίνοντας ένα επιπλέον έναυσμα να προσπαθήσει περισσότερο. Τέλος, ενημερώστε τον  για τις προθέσεις σας και ξεκαθαρίστε του ότι την επομένη φορά δεν θα μπορέσετε να τον καλύψετε, εάν δεν υπάρχει τουλάχιστον ένας πραγματικά σημαντικός λόγος.

Ψυχολογία και εργασία