Γινόμαστε πιο δραστήριοι όταν είμαστε πολυάσχολοι;
Η ρουτίνα της καθημερινής εργασίας δεν περιλαμβάνει πάντα συνεχή εξέλιξη και διάθεση για δράση, ακόμα και όταν έχουμε πολλές ασχολίες. Υπάρχουν μέρες που οι υποχρεώσεις φαντάζουν υπερβολικά δύσκολες, αλλά και μέρες που αισθανόμαστε πανέτοιμοι να ολοκληρώσουμε με επιτυχία, όλες τις εκκρεμότητες της ατζέντας μας. Παρόλο που αυτό μπορεί να μοιάζει οικείο σε πολλούς, το παράδοξο είναι ότι συχνά οι άνθρωποι φαίνεται να είναι περισσότερο δραστήριοι, όταν έχουν γεμάτο πρόγραμμα με πολλές δραστηριότητες. “Όσο περισσότερα κάνουμε τόσο περισσότερα μπορούμε να κάνουμε. Όσο πιο πολυάσχολοι είμαστε τόσο περισσότερο ελεύθερο χρόνο έχουμε.”, αναφέρει χαρακτηριστικά ο William Hazlitt.
Όντως, φαίνεται να υπάρχουν φάσεις στη ζωή μας, κατά τις οποίες είμαστε σε συνεχή εγρήγορση, εμπλεκόμαστε ταυτόχρονα σε πολλές και διαφορετικές δραστηριότητες και διεκπεραιώνουμε μεγάλο όγκο εργασίας με σχετική ευκολία, αλλά δεν παύουν να υπάρχουν και φάσεις που ακόμα και η πιο απλή δουλειά, μοιάζει ακατόρθωτη. Σε αυτό φυσικά συμβάλλουν παράγοντες, όπως η κατάσταση της υγείας μας, η ποιότητα των κοινωνικών μας επαφών, προηγούμενες εμπειρίες και ορισμένα προσωπικά χαρακτηριστικά.
Πώς μπορούμε όμως να ενισχύσουμε πιο εύκολα την τάση μας για μεγαλύτερη εμπλοκή και δράση;
● Όραμα/στόχος: Ένα από τα μεγαλύτερα κίνητρα για δράση είναι τα όνειρα και οι φαντασιώσεις που έχουμε για το μέλλον μας. Όταν είμαστε προσηλωμένοι στο να πετύχουμε πράγματα, συνήθως δεν αφήνουμε εύκολα τις ευκαιρίες να πάνε χαμένες. Είναι πιο εύκολο να ολοκληρώσουμε μια εργασία, όταν έχουμε οραματιστεί τα θετικά που θα μας προσφέρει στο μέλλον ή όταν την αντιλαμβανόμαστε σαν μικρό σκαλοπάτι που θα μας οδηγήσει πιο κοντά στην επιτυχία.
● Διάθεση για προσωπική ανάπτυξη: Σε συνδυασμό με τον στόχο και το όραμα, η διάθεση για προσωπική ανάπτυξη είναι μια σημαντική κινητήριος δύναμη. Όταν είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε ότι κάθε εμπειρία μας δίνει ένα σημαντικό μάθημα και μας βοηθάει να εξελιχθούμε ολοένα και περισσότερο, τότε είμαστε πιο θετικοί στο να ολοκληρώσουμε τις υποχρεώσεις μας. Αν για παράδειγμα κάποιος εργάζεται ως γραμματέας, είναι πιο δύσκολο να ολοκληρώσει τη δουλειά του αν την βιώνει σαν πρόσκαιρη ή βαρετή εργασία, από κάποιον που τη νοηματοδοτεί σαν ευκαιρία για να βελτιώσει τις κοινωνικές του δεξιότητες, την ταχύτητά του στο τυφλό σύστημα ή τις δεξιότητες επικοινωνίας και οργάνωσης που διαθέτει, ώστε να γίνει πιο ανταγωνιστικός ή να διεκδικήσει στο μέλλον μια καλύτερη θέση (όραμα/στόχος).
● Δέσμευση: Είναι λιγότερο πιθανό να αφήσουμε κάτι στο οποίο έχουμε δεσμευτεί, ιδίως όταν αυτή η δέσμευση δεν είναι μόνο προσωπική, αλλά περιλαμβάνει και άλλους ανθρώπους, οι οποίοι επηρεάζονται άμεσα ή έμμεσα. Η αίσθηση ευθύνης συνήθως αυξάνεται, δίνοντας μας ένα επιπλέον κίνητρο για δράση. Πιο εύκολα θα ακυρώσουμε για παράδειγμα ένα ραντεβού για περιποίηση, όταν δεν έχουμε διάθεση να πάμε, παρά τη συμμετοχή μας σε ένα ομαδικό μάθημα γυμναστικής, όταν η ενδεχόμενη απουσία μας θα οδηγήσει με βεβαιότητα στην ακύρωσή του. Με την ίδια λογική λειτουργούν και οι προθεσμίες στην εργασία, ιδίως όταν συνοδεύονται από βραχυπρόθεσμες ή σοβαρές συνέπειες.
● Κινητοποιημένο περιβάλλον: Οι δραστήριοι άνθρωποι μας κινητοποιούν περισσότερο, γιατί λειτουργούν σαν θετικό πρότυπο. Όταν η πλειοψηφία των στενών μας επαφών είναι με άτομα που απολαμβάνουν περισσότερο την ξεκούραση, άτομα που δεν έχουν χόμπι και χρονοτριβούν, είναι πολύ εύκολο να επηρεαστούμε αρνητικά. Το ίδιο συμβαίνει και στον χώρο της εργασίας. Μια κινητοποιημένη ομάδα, θα μας παρασύρει στη δράση σε αντίθεση με τις ομάδες που απαρτίζονται από άτομα με έντονη αναβλητικότητα, κακή οργάνωση και μειωμένη διάθεση για εργασία.
● Θετική ανατροφοδότηση: Η επιβράβευση, η θετική κριτική και γενικότερα η ενασχόληση άλλων με το παραχθέν έργο, ενισχύουν τη διάθεσή μας να προσπαθήσουμε περισσότερο και να πετύχουμε ολοένα και περισσότερα. Αντίθετα, όταν οι προσπάθειές μας πέφτουν στο κενό ή θεωρούνται αυτονόητες, το κίνητρό μας μπορεί να έχει φθίνουσα πορεία. Η θετική ανατροφοδότηση όμως δεν εξαρτάται μόνο από τους άλλους, χρειάζεται και εμείς οι ίδιοι να κάνουμε κάθε φορά τον δικό μας απολογισμό, εστιάζοντας σε όλα όσο έχουμε καταφέρει και επιβραβεύοντας τον εαυτό μας για την εξέλιξή του.
