Η γονιδιακή μεταφορά στη μάχη κατά του κορωνοϊού
Η μεταφορά γονιδίων αναδύεται ως μέθοδος εκλογής στη μάχη κατά του κορωνοϊού, επιτρέποντας μια ταχεία ανάπτυξη σε σύγκριση με τις κλασσικές στρατηγικές της ιατρικής. Τα νέα αντι-ιικά θεραπευτικά σχήματα και τα εμβόλια βασίζονται στη μεταφορά γονιδίων. Ήδη -στην ευρεία εφαρμογή τους- αποδεικνύονται αποτελεσματικά και ασφαλή.
Η πανδημία SARS-CoV-2 έχει επηρεάσει άμεσα ή έμμεσα κάθε άτομο στον πλανήτη. Ευτυχώς, τα περισσότερα από τα μολυσμένα άτομα επιβιώνουν, τα περισσότερα χωρίς συνέπειες, μερικά με υπολειπόμενες βλάβες στους πνεύμονες, την καρδιά ή τους νεφρούς. Οι ατομικές, ψυχικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις είναι τεράστιας κλίμακας. Πώς προκάλεσε αυτός ο ιός τέτοια καταστροφή; Η επιστήμη είναι ξεκάθαρη: η βασική αιτία βρίσκεται στη βιολογία του ιού, όπου αποδίδεται η μεγάλη διάρκεια ημιζωής του ιού στα στα γονίδια και στις επιφάνειες (μη συνηθισμένο για ιό RNA), η υψηλή μεταδοτικότητά του και η απουσία ανοσίας του πληθυσμού.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής παίζουν βασικό ρόλο σε αυτήν την κρίση, διαθέτοντας τη δύναμη να επιβάλλουν εγκλεισμό με στόχο την συρρίκνωση των ποσοστών της επιδημίας. Προφανώς, σε αυτή τη μοναδική κατάσταση με πολλές άγνωστες παραμέτρους, η λήψη αποφάσεων βάσει δεδομένων και η επιστημονική γνώση είναι τα κύρια εργαλεία στα οποία πρέπει να βασιστούμε για να αντιμετωπίσουμε την καταστροφή. Οι ειδικοί στην ιολογία, στην επιδημιολογία, στη βιοϊατρική, στα οικονομικά, στην ψυχολογία και σε άλλους τομείς καθοδηγούν τις τεκμηριωμένες πολιτικές αποφάσεις.
Πολλοί βρίσκονται στην πρώτη γραμμή ως ιατροί ή ερευνητές. Η αποφασιστικότητα και η αφοσίωσή τους σώζουν ζωές. Όσοι μένουν στο σπίτι έχουν κάνει σημαντικές προσωπικές και επαγγελματικές θυσίες για να μειώσουν το R, να επιπεδωθεί η καμπύλη και να προστατεύσουν τα ευάλωτα μέλη της οικογένειας.
Για να επιστρέψει η ομαλότητα, πρέπει να επιτευχθεί η ανοσία της αγέλης-μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες μετάδοσης του ιού- είτε μέσω της νόσησης ενός μεγάλου τμήματος του πληθυσμού, αναπόφευκτα οδηγώντας, ελλείψει αποτελεσματικών φαρμάκων, σε μεγάλη νοσηρότητα και θνησιμότητα, είτε μέσω ασφαλών και αποτελεσματικών εμβολίων.
Στην πλειονότητά τους τα νέα εμβόλια για τον SARS-CoV-2 βασίζονται σε γονίδια. Η ταχύτητα μετάβασης από την πρώτη δημοσίευση της γονιδιακής δομής του ιού στις κλινικές δοκιμές ήταν αξιοσημείωτη χάρη στην oξυδέρκεια και ικανότητα των μοριακών βιολόγων και σίγουρα χάρη στην ανταπόκριση βιοτεχνολογικών εταιρειών με εμπειρία και δυνατότητες όπως η Moderna, η Janssen, η BioNTech, η Pfizer και η Inovio. Πέρα από την ταχύτητα, αυτές οι προσεγγίσεις έχουν ένα επιπλέον όφελος σε σύγκριση με τα παραδοσιακά εμβόλια, την επίτευξη τόσο χυμικής όσο και κυτταρικής ανοσίας.
Υπάρχουν τρεις κύριες κατηγορίες εμβολίων που βασίζονται σε γονίδια: εμβόλια DNA, mRNA και βέκτορες, που επάγουν ανοσία έναντι της ακίδας της πρωτεΐνης SARS-CoV-2 (S), με την κωδικοποίηση του γονιδίου S. Η Moderna ανέπτυξε ένα εμβόλιο mRNA. Η CanSino έφερε ένα εμβόλιο αδενοϊού τύπου 5. Η BioNTech, σε συνεργασία με την Pfizer και την Fosun,δημιούργησαν ένα εμβόλιο που βασίζεται στο mRNA, η Inovio με βάση το DNA και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης με έναν βέκτορα από αδενοϊό (σε συνεργασία με την AstraZeneca).
Ο νέος και άγνωστος ιός, το πρωτοφανές μέγεθος της κρίσης, η συνεχώς μεταβαλλόμενη κατάσταση και ένας κόσμος σε παράλυση αφήνουν πολλά αχαρτογράφητα δεδομένα. Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια είναι βασικά προαπαιτούμενα κάθε εμβολίου, καθώς χορηγείται σε μεγάλους πληθυσμούς. Σε σπάνιες περιπτώσεις, συγκεκριμένα εμβόλια μπορούν να ενισχύσουν τη μόλυνση, πιθανώς λόγω ανεπαρκούς ανοσολογικής απόκρισης και έλλειψης ικανών εξουδετερωτικών αντισωμάτων. Η αποτελεσματικότητα καθορίζεται από τη συνεπή δράση στον πληθυσμό, την ποσότητα της ανοσολογικής απόκρισης, την ποιότητα και την ανθεκτικότητα. Η γονιδιακή μεταφορά έχει το πλεονέκτημα ότι ενεργοποιεί τόσο την κυτταρική όσο και τη χυμική ανοσία, σε αντίθεση με τα κλασσικά εμβόλια που ενεργοποιούν κυρίως αντισώματα.
Υπάρχουν και άλλα ζητήματα ανεξάρτητα από την επιστήμη ή την ιατρική ανακάλυψη: χρονοδιαγράμματα, επεκτασιμότητα, logistics και κόστος παρασκευής. Η ανάπτυξη εμβολίων απαιτεί εμπειρία και γνώση σε πολλούς κλάδους και είναι πολύ δαπανηρή, ιδίως όταν πρέπει να ληφθούν αποφάσεις σε επείγουσα βάση. Δεν είναι εύκολο να παρασκευαστούν αρκετά δισεκατομμύρια δόσεις αποτελεσματικών και ασφαλών εμβολίων με τις νέες τεχνολογίες. Η ατομική δόση κάθε εμβολίου καθορίζει την κλίμακα παρασκευής και το κόστος.
Φαίνεται πάντως ότι η γονιδιακή μεταφορά είναι η καλύτερη άμυνά μας έναντι του κορωνοϊού, με ήδη απτά και μετρήσιμα αποτελέσματα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
Διάβασε ακόμα:
