Η σημασία της κοινωνικής δέσμευσης
Η κοινωνική δέσμευση είναι ένας ευρύς όρος που αναφέρεται στη συμμετοχή στην κοινότητα, στην αλληλεπίδραση με τους άλλους και στην αίσθηση της σύνδεσης με μια ευρύτερη ομάδα, εκτός της οικογενείας. Η ανάπτυξη κοινωνικών σχέσεων ενισχύει την αίσθηση του ανήκειν, προσδίδει νόημα και σκοπό στην καθημερινότητα, βοηθώντας παράλληλα στη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής υγείας.
Η κοινωνική δέσμευση μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε το στρες. Οι ίδιες ορμόνες και περιοχές του εγκεφάλου που αυξάνουν την ικανότητα του οργανισμού να επιβιώνει από το στρες, μας επιτρέπουν επίσης να προσαρμοζόμαστε καλύτερα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον. Τα άτομα με ισχυρή συναισθηματική υποστήριξη και σχέσεις είναι πιο ανθεκτικά στην αντιμετώπιση των στρεσογόνων παραγόντων σε σχέση με εκείνα που αισθάνονται απομονωμένα ή μοναχικά. Πρόσφατα πειράματα έχουν αποδείξει ότι οι βλάβες στους σωµατικούς ιστούς, συµπεριλαµβανοµένου του εγκεφάλου, επουλώνονται πιο γρήγορα στα ζώα που ζουν κοινωνικά σε σύγκριση µε εκείνα που ζουν αποµονωµένα. Αυτό αποδίδεται στη δράση κυρίως της ωκυτοκίνης η οποία φαίνεται να είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη και την υγεία του ανθρώπινου οργανισμού. Η ωκυτοκίνη ασκεί προστατευτικά και επανορθωτικά αποτελέσματα εν μέρει μέσω της ικανότητάς της να μετατρέπει αδιαφοροποίητα βλαστικά κύτταρα σε καρδιομυοκύτταρα, διευκολύνει τη νευρογένεση και την αποκατάσταση των ιστών, ιδίως μετά από μια στρεσογόνο εμπειρία και έχει άμεσες αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Το αντίθετο της κοινωνικής δέσμευσης είναι η κοινωνική απομόνωση. Η κοινωνική απομόνωση επέρχεται όταν ελαχιστοποιούνται οι επαφές με τα υπόλοιπα μέλη της κοινότητας και αποκόπτονται οι συνδετικοί κρίκοι που ευνοούσαν την κοινωνική αλληλεπίδραση. Δεδομένης της δύναμης των θετικών κοινωνικών εμπειριών, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η έλλειψη κοινωνικών σχέσεων μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μεταβολές στη συμπεριφορά και ταυτόχρονα στη λειτουργία της ωκυτοκίνης και της αγγειοπιεστίνης. Συγκεκριμένα σε πρόσφατες έρευνες διαπιστώθηκε ότι η κοινωνική απομόνωση μειώνει την έκφραση του γονιδίου για τον υποδοχέα της ωκυτοκίνης και ταυτόχρονα αυξάνει την έκφραση των γονιδίων για το πεπτίδιο της αγγειοπιεστίνης.
Το ανησυχητικό στις σύγχρονες κοινωνίες είναι ότι οι άνθρωποι μπορούν να επιβιώσουν, τουλάχιστον μετά την παιδική ηλικία, με λίγες ή καθόλου ανθρώπινες επαφές. Η τεχνολογία της επικοινωνίας, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η ηλεκτρονική εκπαίδευση των παιδιών και πολλές άλλες τεχνολογικές εξελίξεις μπορεί να θέσουν τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες σε κίνδυνο κοινωνικής απομόνωσης και διαταραχών του αυτόνομου νευρικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των ελλειμμάτων στην ικανότητά τους για κοινωνική δέσμευση και αγάπη.
Η κοινωνική απομόνωση μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία, όπως χαμηλή αυτοεκτίμηση, κατάθλιψη, αυξημένο κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης και καρδιακές παθήσεις. Αντιθέτως, έχει αποδειχθεί ότι η δέσμευση επηρεάζει θετικά τη ζωή των ηλικιωμένων ενηλίκων βελτιώνοντας την ικανότητά τους να εκτελούν αυτόνομα δραστηριότητες καθημερινής διαβίωσης, όπως η υγιεινή ή το φαγητό, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Με την ευρύτερη έννοια, κοινωνική δέσμευση σημαίνει απλώς συμμετοχή στα δρώμενα της κοινότητας. Ο χρόνος και η ενέργεια που απαιτεί η επένδυση στην οικοδόμηση ουσιαστικών σχέσεων αποδίδει σε βάθος χρόνου. Μπορεί να πάρει τη μορφή ευκαιριών για συνεργασία και επιχειρηματική πρόοδο, συναισθηματικής ή υλικής υποστήριξης σε δύσκολες στιγμές, σύμπλευσης για έναν κοινό στόχο, κοινής διασκέδασης ή απλού μοιράσματος των σημαντικών στιγμών. Το σίγουρο είναι ότι αξίζει τον κόπο!
Διάβασε ακόμα:
Τι καθορίζει τη συμπεριφορά των αναποφάσιστων ψηφοφόρων την ημέρα της κάλπης
Ηλεκτρονική διαμεσολάβηση: η σύγχρονη τάση
