Η θετική νοηματοδότηση του εργασιακού στρες
Το εργασιακό στρες απασχολεί πολλές επιχειρήσεις και εργαζομένους και συχνά γίνονται προσπάθειες για την πρόληψη του σε οργανωτικό επίπεδο (διαχείριση συγκρούσεων, ανάπτυξη ευημερίας εργαζόμενων, ενίσχυση δεξιοτήτων προσαρμογής κ.ο.κ.) ή την αντιμετώπιση του σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο.
Τις περισσότερες φορές οι δυσκολίες προκύπτουν σε σχέση με τις απαιτήσεις του κλάδου εργασίας και του εργασιακού περιβάλλοντος. Πιο συγκεκριμένα οι στρεσογόνοι παράγοντες που συνήθως παρατηρούνται στην εργασία σχετίζονται με τα καθήκοντα και τις απαιτήσεις των δράσεων που αναλαμβάνει ο εκάστοτε εργαζόμενος (π.χ. φόρτος εργασίας, εξειδίκευση), τις υποχρεώσεις που συνοδεύουν τη συγκεκριμένη θέση εργασίας (σύγκρουση ρόλων, διαχείριση προσωπικού), τις περιβαλλοντικές συνθήκες (χώρος εργασίας, φωτισμός, υλικοτεχνικός εξοπλισμός) ή και τις διαπροσωπικές σχέσεις εντός του οργανισμού ή της επιχείρησης (επικοινωνία, συγκρούσεις, στυλ ηγεσίας).
Στην πράξη, η πλήρης απαλλαγή από το εργασιακό στρες δεν θεωρείται ρεαλιστική προοπτική και έτσι η προληπτική διαχείρισή του εστιάζει κυρίως στην αποτελεσματικότερη ανταπόκριση των εργαζομένων στα διάφορα ερεθίσματα που αναπόφευκτα προκύπτουν. Με αυτήν την οπτική η νοηματοδότηση του στρες με ένα θετικό πρόσημο, δηλαδή το γεγονός ότι το εργασιακό στρες σε μικρή ένταση φαίνεται να ενισχύει την προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη, περιορίζει τις αρνητικές συνέπειες. Η διαδικασία της θετικής νοηματοδότησης αποτελεί μια ρεαλιστική εναλλακτική διαχείρισης και μπορεί να επιτευχθεί μέσα από τρία απλά βήματα.
1. Αναγνώριση και εκφραση: Όταν ο εργαζόμενος καλείται να αντιμετωπίσει μια πιεστική συνθήκη εντός του εργασιακού περιβάλλοντος είναι χρήσιμο να την προσδιορίσει και να τη μοιραστεί με άλλα πρόσωπα. Είναι προτιμότερο για παράδειγμα κάποιος να πει ότι αγχώνεται για τη διαδικασία της αξιολόγησης ή μια επικείμενη συνεδρίαση, παρά να επιλέξει να αγνοήσει το συναίσθημα που βιώνει.
2. Επικύρωση και αποδοχή: Από μόνο του το γεγονός ότι κάτι προκαλεί στρες μπορεί να είναι δηλωτικό του πόσο σημαντικό ή χρήσιμο είναι για την προσωπική ή επαγγελματική εξέλιξη. Αυτή η νοηματοδότηση κινητοποιεί πιο αποτελεσματικά τον εργαζόμενο και διαμορφώνει ένα πιο ισχυρό κίνητρο επίτευξης των προσωπικών επαγγελματικών στόχων.
3. Αξιοποίηση: Το στρες στην πραγματικότητα έχει στόχο να κινητοποιήσει το σώμα και το μυαλό, ώστε να επιβληθεί του επικείμενου κινδύνου (ή οποιουδήποτε ερεθίσματος κινητοποιεί το αίσθημα της απειλής). Μέσω της θετικής νοηματοδότησης του εργασιακού στρες, μπορεί κανείς να διοχετεύσει την ενέργεια που προκύπτει στην ενίσχυση της απόδοσής του και να την χρησιμοποιήσει προς όφελός του. Αν κανείς ανατρέξει σε προηγούμενες συνθήκες όπου βίωνε εργασιακό στρες μπορεί να εντοπίσει σε δεύτερο χρόνο ευκαιρίες για εξέλιξη ή δεξιότητες που κατάφερε να κατακτήσει.
Τόσο η προσπάθεια μείωσης των στρεσογόνων παραγόντων όσο και η προσπάθεια διαχείρισής τους εξυπηρετούν τον ίδιο σκοπό: την επανάκτηση της αίσθησης ελέγχου. Ο απώτερος στόχος είναι ο κάθε εργαζόμενος να βρίσκει τρόπους να παρεμβαίνει σε όσα μπορεί να ελέγξει και να μην παρασύρεται από συνθήκες και ζητήματα στα οποία δεν έχει τη δυνατότητα να παρέμβει.
Διάβασε ακόμα:
Μοντέλο λήψης αποφάσεων έξι βημάτων
