Ο πλαγιαρισμός στην εργασιακή καθημερινότητα
O πλαγιαρισμός ή λογοκλοπή συναντάται ολοένα και συχνότερα στους ακαδημαϊκούς και δημοσιογραφικούς χώρους. Διεθνώς προτιμάται ο όρος πλαγιαρισμός ο οποίος προέκυψε από το λατινικό plagiarius που σημαίνει άρπαγας, απαγωγέας. Η ενέργεια της οικειοποίησης ιδεών, ή φράσεων ή απόψεων άλλων ανθρώπων χωρίς να αποδίδονται τα εύσημα στους κατόχους τους πνευματικού έργου θεωρείται αδίκημα και τιμωρείται. Παρόλο που υπάρχουν αυστηρές ποινές το φαινόμενο της λογοκλοπής συνεχίζει ακάθεκτο σε πολλούς χώρους. Στις μέρες μας, μάλιστα με την εξέλιξη της τεχνολογίας και του διαδικτύου η λογοκλοπή είναι πιο εύκολη από ποτέ.
Στον εργασιακό χώρο η οικειοποίηση των ιδεών παρατηρείται συχνά. Κάποιες φορές γίνεται εσκεμμένα και κάποιες άλλες προκύπτει από τη στενή σχέση που δημιουργείται μεταξύ συναδέλφων. Όταν γίνεται εσκεμμένα αντανακλά την ανηθικότητα και την έλλειψη ικανότητας του λογοκλόπου. Επειδή δεν μπορεί να ανελιχθεί με βάση τις ικανότητές του, χρησιμοποιεί τις ικανότητες των άλλων για να πετύχει τον στόχο του.
Στην πρώτη περίπτωση, είναι εύκολο να προστατεύσουμε τον εαυτό μας, περιορίζοντας τις πληροφορίες που μοιραζόμαστε για μία καινούργια ιδέα μέχρις ότου αυτή καταχωρηθεί σε ένα έγγραφο ή έστω σε ένα mail ως δικιά μας. Γινόμαστε πιο επιφυλακτικοί με τους γύρω μας και καταγράφουμε τα στάδια που έχουμε ακολουθήσει για να ολοκληρώσουμε ένα έργο ή να καταθέσουμε μία ιδέα. Σαφώς, υπάρχουν δυσκολίες όταν ένας ανώτερος παρουσιάζει τις ιδέες μας ως δικές του. Και σε αυτήν την περίπτωση όμως μπορούμε να αντιδράσουμε και να διεκδικήσουμε τα credits κρατώντας ένα πολύ αναλυτικό αρχείο ή ένα ημερολόγιο με όλα αυτά που σκεφτήκαμε και μας οδήγησαν στην τελική ιδέα. Αν η λογοκλοπή συνεχίζεται ίσως θα ήταν σκόπιμο να σκεφτούμε την αλλαγή εργασίας διεκδικώντας ένα εργασιακό πλαίσιο στο οποίο θα αναγνωρίζεται το πνευματικό μας έργο και δεν θα το οικειοποιούνται άλλοι.
Στην καθημερινότητά μας επηρεαζόμαστε από τους συναδέλφους και από άλλα άτομα με τα οποία συνεργαζόμαστε. Κάποιες φορές, κάποιο από αυτά τα άτομα μπορεί να λειτουργεί ως μέντορας. Κάποιες άλλες, οι ιδέες του, οι λέξεις που χρησιμοποιεί ακόμα και ο τρόπος που αντιμετωπίζει τις καταστάσεις μπορεί να μας επηρεάσει σε σημείο που αρχικά τις αντιγράφουμε και στη συνέχεια τις ανακαλούμε από τη μνήμη μας σαν να είναι δικές μας και τις εκλαμβάνουμε ως προέκταση της δικής πνευματικής προσπάθειας.
Το πρόβλημα είναι ότι ακόμα κι αν το κάνουμε άθελά μας οι συνέπειες είναι αρνητικές. Η σχέση με το άτομο αυτό διακυβεύεται γιατί δεν θυμόμαστε ότι η αρχική σκέψη ή ιδέα ή φράση προήλθε από εκείνο, συνεπώς δεν εκφράζουμε ευγνωμοσύνη για τη συμβολή του και έτσι το πνευματικό έργο παρουσιάζεται σαν να είναι δικό μας. Αν το άτομο συνειδητοποιήσει ότι υποκλέψαμε συνειδητά ή ασυνείδητα το πνευματικό του έργο είναι αναμενόμενο και φυσιολογικό να κατακλυστεί από αισθήματα θυμού. Το τι θα κάνει μετά είναι απρόβλεπτο, εξαρτάται από την προσωπικότητά του, από τη θέση του και από τη σχέση του μαζί μας.
Το δεύτερο πρόβλημα που προκύπτει από αυτήν την ακούσια αντιγραφή είναι ότι μπορεί να υπερεκτιμούμε τις δυνάμεις μας θεωρώντας ότι εμείς είχαμε την ιδέα, και συνεπώς μπορούμε να συνεχίσουμε να παράγουμε αντίστοιχης αξίας ιδέες. Το θέμα που μπορεί να προκύψει από την υπερεκτίμηση των γνώσεών μας και την αγνόηση της υποστήριξης που έχουμε λάβει από άλλους, ενδέχεται να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα όταν επιχειρούμε να προχωρήσουμε μόνοι μας σε ένα ατομικό έργο.
H μίμηση δεν είναι πάντα κολακεία. Στον χώρο της εργασίας είναι σημαντικό να σεβόμαστε τους άλλους και να αναγνωρίζουμε τη συμβολή τους σε κάθε έργο. Η αξιοπιστία είναι το πιο πολύτιμο χαρακτηριστικό κάθε εργαζομένου και η αναγνώριση του πνευματικού έργου του εργαζομένου ενισχύει την ομαδικότητα και την παραγωγικότητα.
Διάβασε ακόμα:
Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της χρήσης πλαστικού
Οι 5 φάσεις της συνταξιοδότησης
