Οι επτά καταστάσεις του Εγώ
Υπάρχουν επτά διαφορετικές καταστάσεις του Εγώ έξι από τις οποίες είναι νοσηρές. Οι καταστάσεις του Εγώ συνεχίζουν να αναπτύσσονται σε όλη τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου, αλλά διαφορετικές καταστάσεις του Εγώ κυριαρχούν σε διαφορετικούς χρόνους.
Οι επτά καταστάσεις του Εγώ
Εγωκεντρική φάση: Το άτομο σε αυτήν την φάση επικεντρώνεται στον εαυτό του, είναι απαιτητικό και παράλληλα ωθείται σε απερίσκεπτες και παρορμητικές συμπεριφορές που αγνοούν τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων. Η ικανοποίηση των επιθυμιών του είναι πάνω από όλα χωρίς να υπολογίζει τις συνέπειες.
Φάση της ευχαρίστησης των άλλων: Τα άτομα που βρίσκονται σε αυτήν την φάση έχουν ως προτεραιότητά τους το να ευχαριστούν τους άλλους με κάθε κόστος. Είναι αυτοί που υπακούουν στους κανόνες, αλλά δεν πιστεύουν απαραίτητα στους κανόνες. Ο λόγος που υπακούουν ή υποκύπτουν είναι με την ελπίδα να έχουν ένα δευτερογενές όφελος. Τους ενδιαφέρει περισσότερο να φαίνονται καλοί άνθρωποι παρά να είναι καλοί άνθρωποι.
Επαναστατική φάση: Οι επαναστάτες αμφισβητούν τα πάντα και είναι ανοιχτά αντιπολιτευόμενοι ακόμα και όταν δεν έχουν επιχειρήματα για να στηρίξουν την άποψη τους. Αγανακτώντας με τον παραμικρό έλεγχο απορρίπτουν ακόμα και την ιδέα της συνεργασίας ή του συμβιβασμού.
Χειριστική φάση: Τα χειριστικά άτομα δεν λαμβάνουν υπόψη τους κανόνες που παρεμποδίζουν την επίτευξη των επιθυμιών τους. Η απόλυτη προτεραιότητά τους είναι να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους. Θα υπερβάλουν, θα διαστρεβλώσουν την αλήθεια ή θα προσπαθήσουν να παίξουν ψυχολογικά παιχνίδια με τους άλλους. Η ανάγκη τους για ικανοποίηση των επιθυμιών τους είναι τόσο μεγάλη που θα κινηθούν ακόμα και βάρος των άλλων.
Επικριτική φάση: Σε αυτήν την φάση οι άνθρωποι προσπαθούν να ελέγξουν τους άλλους ανθρώπους με το να είναι απαιτητικοί ή επικριτικοί. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιούν τον σαρκασμό με πρόθεση να κυριαρχήσουν και να επιβληθούν στους άλλους.
Φροντιστική φάση: Τα άτομα που καθηλώνονται σε αυτήν την φάση προσπαθούν να εξαλείψουν τον πόνο των άλλων ή να ανακουφίσουν τη δυστυχία τους για να νιώσουν τα ίδια καλύτερα. Νιώθουν ότι είναι δική τους ευθύνη να κάνουν τους άλλους ανθρώπους ευτυχισμένους ή επιτυχημένους. Ενώ θεωρούν ότι φροντίζουν τους άλλους, το μήνυμα που διοχετεύουν είναι ότι οι άλλοι άνθρωποι δεν είναι ικανοί να φροντίσουν τον εαυτό τους, γι αυτό τους χρειάζονται.
Η φάση του σοφού πράττοντος: Σε αυτήν την κατάσταση οι άνθρωποι λειτουργούν στο εδώ και τώρα, υποστηρίζουν τους άλλους χωρίς να δημιουργούν σχέσεις εξάρτησης. Καθοδηγούνται από μία πυξίδα ηθικών αξιών πάνω στις οποίες στηρίζονται για να λάβουν αποφάσεις. Είναι σε θέση να σχεδιάσουν μία στρατηγική για να λύσουν προβλήματα και δεν σπαταλούν την ενέργειά τους προσπαθώντας να χειραγωγήσουν άλλους ανθρώπους.
Καμία από αυτές τις πρώτες έξι καταστάσεις του Εγώ δεν είναι ιδιαίτερα καλή για τη λήψη ορθών αποφάσεων ή τη διατήρηση σχέσεων εμπιστοσύνης. Η έβδομη κατάσταση του Εγώ είναι η ιδανική για να θεμελιωθούν ουσιαστικές σχέσεις και να προκριθούν οι σωστές επιλογές. Οι περισσότεροι άνθρωποι περνούν από τις έξι πρώτες καταστάσεις μέχρι την ηλικία των τριών ετών και συμπεριφέρονται ανάλογα. Η φάση του Σοφού Πράττοντος αναπτύσσεται αργότερα, σε κάποιους γύρω στην ηλικία των οκτώ ετών και σε κάποιους άλλους πολύ αργότερα. Είναι σημαντικό να βρισκόμαστε σε αυτήν την κατάσταση όσο το δυνατόν συχνότερα. Για να το πετύχουμε θα πρέπει να κατανοούμε τα κίνητρα και τους λόγους που μας ωθούν σε συγκεκριμένες ενέργειες. Είναι δύσκολο να είναι κανείς διορατικός με τον ίδιο του τον εαυτό, αλλά μόνο με αυτόν τον τρόπο αποφεύγουμε την εκφύλιση των προσωπικών σχέσεων εξαιτίας αντιπαραγωγικών και παιχνιδιών εξουσίας που καταλήγουν χωρίς πραγματικούς νικητές και χωρίς ουσιαστική οικειότητα.
Διάβασε ακόμα:
Management βασισμένο στο «Εγώ»
Η παγίδα των αυτοχαρακτηρισμών
