Πώς ενισχύουμε τα επαγγελματικά μας όρια;
Με την έντονη χρήση της τεχνολογίας, την εισαγωγή της ευέλικτης εργασίας και την αύξηση της τηλεργασίας, ο καθορισμός υγιών επαγγελματικών και προσωπικών ορίων είναι ίσως πιο δύσκολος και ταυτόχρονα πιο επιτακτικός από ποτέ. Τα επαγγελματικά όρια στην ουσία διασφαλίζουν την ομαλή συνεργασία μεταξύ πελατών, συναδέλφων και διοίκησης. Οι άνθρωποι μπορούν να είναι αποτελεσματικοί σε ένα περιβάλλον εργασίας, αναπτύσσοντας και διατηρώντας διαφορετικά είδη ορίων π.χ. αυστηρά, χαλαρά ή ευέλικτα ανά συνθήκη ή περίπτωση. Χωρίς ξεκάθαρα όρια όμως είναι δύσκολο να αναπτύξουμε αποδοτικές σχέσεις. Εάν τα προσωπικά μας όρια και ακολούθως τα επαγγελματικά είναι υπερβολικά, δεν είναι σαφώς καθορισμένα ή τείνουν να είναι ιδιαίτερα ελαστικά, οι σχέσεις που διαμορφώνονται στο επαγγελματικό πλαίσιο μπορεί εύκολα να προκαλέσουν σύγχυση και μακροπρόθεσμα να οδηγήσουν σε έντονη συναισθηματική φόρτιση, αυξημένο άγχος, επιβάρυνση της υγείας, ακόμα και θυματοποίηση. Η επιβάρυνση που προκαλείται σε εμάς ή στους άλλους, λόγω της δικής μας συμπεριφοράς, μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς την παραγωγικότητα, το κλίμα συνεργασίας, αλλά και την εικόνα της επιχείρησης.
Τα επαγγελματικά όρια διαμορφώνονται μέσα από ένα σύνολο συμπεριφορών και σηματοδοτούνται από τις αξίες, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας και τις προτεραιότητες που θέτουμε στη ζωή μας. Με κριτήρια σταθερότητας μπορεί τα όρια να είναι άκαμπτα (δηλ. συμπαγή όρια που δεν αφήνουν περιθώριο διαπραγμάτευσης ή υπερβολικά αυστηρά), πορώδη (δηλ. όρια σαφώς ευέλικτα που εύκολα μπορεί κάποιος να καταχραστεί ή να αγνοήσει) ή ισορροπημένα (δηλ. όρια που σαφώς εφαρμόζονται, αλλά ενέχουν ένα περιθώρια ευελιξίας κατάλληλο ανά περίσταση). Τα όρια πρέπει συχνά να επανεξετάζονται για να αναπτυχθούν οι προσωπικές και επαγγελματικές σχέσεις. Τα ισορροπημένα όρια είναι αυτά που δημιουργούν αίσθηση εμπιστοσύνης και ασφάλειας στις σχέσεις. Όταν θέτουμε υγιή όρια μεταξύ άλλων σεβόμαστε και ακολουθούμε τις προσωπικές μας αξίες, μοιραζόμαστε προσωπικές πληροφορίες με κατάλληλο τρόπο και επιτρέπουμε στον εαυτό μας να πει όχι, όταν είναι απαραίτητο.
Πώς μπορούμε να χτίσουμε υγιή ισορροπημένα όρια;
• Αναλογιζόμαστε τις προσωπικές μας αξίες, τι είναι σημαντικό δηλαδή για εμάς ή με άλλα λόγια τον τρόπο που θέλουμε να ενεργούμε στη ζωή μας π.χ. αυθεντικότητα, επιμονή, θάρρος, συμπόνια κ.ο.κ., ώστε να διαμορφώσουμε την βάση της συμπεριφοράς που θέλουμε να επιδεικνύουμε και να πρεσβεύουμε με την επαγγελματική μας ιδιότητα.
• Εκφράζουμε με σαφήνεια τα όρια μας και κινητοποιούμαστε άμεσα τη στιγμή που αισθανόμαστε ότι παραβιάζονται, εξηγώντας ποια συνθήκη μας φέρνει σε δύσκολη θέση ή τι είναι αυτό που αντιτίθεται στις αρχές μας. Δίνουμε συγκεκριμένες εξηγήσεις χρησιμοποιώντας παραδείγματα, όταν είναι εφικτό.
• Λειτουργούμε εσωτερικεύοντας τα όρια της εκπαιδευτικής μας κατάρτισης και δεοντολογίας. Καθορίζουμε με σαφήνεια τις συμφωνίες και προσδοκίες με τους πελάτες, τους εργοδότες και τους συναδέλφους μας από την αρχή της συνεργασίας μας.
• Μαθαίνουμε για τις πολιτικές και τις διαδικασίες της εταιρείας μας, καθώς και τις αρχές που πρεσβεύει και προσαρμόζουμε τα προσωπικά μας όρια στο συγκεκριμένο πλαίσιο με έμφαση στην καλή συνεργασία. Ζητάμε βοήθεια από τα κατάλληλα πρόσωπα, όταν αισθανόμαστε ότι τα προσωπικά μας όρια αντιτίθενται στις απαιτήσεις της επιχείρησης.
Η οικοδόμηση ορίων είναι μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο, ενέργεια και διαρκή εγρήγορση. Παρότι τα επαγγελματικά και προσωπικά όρια είναι απαραίτητα, εξίσου σημαντικό είναι να είμαστε σε θέση να αναγνωρίζουμε και να σεβόμαστε και τα όρια που θέτουν οι άλλοι για τον εαυτό τους με διάθεση κατανόησης και αποδοχής.
