Πώς να διαφυλάξετε την ψυχική ασφάλεια στον χώρο εργασίας σας;
Η Amy Edmondson από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ επινόησε τον όρο «ψυχολογική ασφάλεια» σε ένα άρθρο της σε επιστημονικό περιοδικό το 1999, το οποίο διερευνούσε τη σχέση του όρου με τη μάθηση και την απόδοση της ομάδας. Σύμφωνα με τη συγγραφέα, ψυχολογική ασφάλεια σημαίνει απουσία διαπροσωπικού φόβου. Όταν υπάρχει ψυχολογική ασφάλεια, τα μέλη της ομάδας μπορούν να εκφράζονται χωρίς τον φόβο της απόρριψης ή της ταπείνωσης από άλλους επαγγελματίες ακόμα και σε περίπτωση που έχουν κάνει κάποιο λάθος.
Η ψυχολογική ασφάλεια, ενθαρρύνει ένα συνεργατικό και υγιές εργασιακό περιβάλλον και ενισχύει το αίσθημα του ανήκειν. Υπάρχουν τέσσερα στάδια ψυχολογικής ασφάλειας που κατακτά ένα άτομο ώσπου να είναι έτοιμο να μοιραστεί τις σκέψεις του και τις ιδέες του στο εργασιακό περιβάλλον:
Πρώτο στάδιο: Το πρώτο στάδιο είναι η ασφάλεια ένταξης, η οποία αφορά τη διασφάλιση της κάλυψης των βασικών αναγκών ενός ατόμου, ώστε να αισθάνεται συνδεδεμένο και πολύτιμο στην ομάδα. Όταν ένα άτομο έχει ικανοποιήσει τις βασικές του ανάγκες, αισθάνεται ασφαλές να εκφράσει τον εαυτό του, συμπεριλαμβανομένων των μοναδικών του χαρακτηριστικών.
Δεύτερο στάδιο: Το δεύτερο στάδιο είναι η ασφάλεια του μαθητή, δηλαδή όταν το άτομο ενισχύεται ώστε να ικανοποιήσει την επιθυμία του να μάθει και να αναπτυχθεί ως επαγγελματίας. Ένα άτομο σε αυτό το στάδιο αισθάνεται άνετα να συμμετέχει στη διαδικασία μάθησης και αυτό μπορεί να περιλαμβάνει το να κάνει ερωτήσεις, να κάνει λάθη και να λαμβάνει ανατροφοδότηση από τους άλλους.
Τρίτο στάδιο: Το τρίτο στάδιο είναι η ασφάλεια του συνεισφέροντος, το οποίο αφορά το αίσθημα της συμμετοχής και της συνεισφοράς. Αυτό σημαίνει ότι το άτομο αισθάνεται ασφαλές ώστε να χρησιμοποιήσει τις δεξιότητες και τα ταλέντα του για να βοηθήσει στην επίτευξη ενός στόχου με την ομάδα του και επιπλέον οι προσπάθειές του αναγνωρίζονται.
Τέταρτο στάδιο: Το τέταρτο στάδιο είναι η ασφάλεια του διεκδικητή, η οποία αφορά την ενθάρρυνση ενός ατόμου να μοιραστεί τις ιδέες του σχετικά με τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της ομάδας. Αυτό σημαίνει ότι το άτομο αισθάνεται ασφαλές ώστε να εκφράσει ή να αμφισβητήσει τους κανόνες της ομάδας του, εάν αισθάνεται ότι υπάρχει καλύτερος τρόπος διεξαγωγής μιας διαδικασίας.
Για να διαφυλάξετε την ψυχική ασφάλεια στον χώρο εργασίας σας σύμφωνα με την Edmondson είναι σκόπιμο να κινείστε πάνω στους ακόλουθους βασικούς άξονες:
• Εστίαση στην απόδοση: Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό από όλους ότι η οικοδόμηση ενός ψυχολογικά ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος οδηγεί στην καλύτερη απόδοση, κάτι που είναι επιθυμητό τόσο από τους ίδιους τους υπαλλήλους όσο και από τα ηγετικά στελέχη. Η αλλαγή κουλτούρας και η καλλιέργεια διαπροσωπικών δεξιοτήτων οδηγούν σε πολλαπλά θετικά αποτελέσματα, αλλά αποτελούν μέσα και όχι σκοπό. Τα ανώτερα στελέχη εκτιμούν τη σημασία της ψυχολογικής ασφάλειας όταν τη συνδέουν με την επίλυση σύνθετων προβλημάτων. Για να μπορεί κάποιος να αποδώσει τα μέγιστα θα πρέπει να απουσιάζει ο φόβος και όταν απουσιάζει ο φόβος, το αίσθημα ικανοποίησης αυξάνεται.
• Εκπαίδευση ατόμων και ομάδων
Η εκπαίδευση θα πρέπει να είναι τόσο ατομική όσο και ομαδική για βέλτιστα αποτελέσματα. Αυτό σημαίνει ατομική εκπαίδευση π.χ. σε δεξιότητες επικοινωνίας και παράλληλη συμμετοχή σε δημιουργικούς διαλόγους-συζητήσεις, κατά τις οποίες ενσωματώνονται πολλαπλές οπτικές γωνίες για τη δημιουργία νέων λύσεων σχετικά με πολύπλοκα θέματα, δομημένα και διευκολυνόμενα με τρόπο που επιτρέπει στην ομάδα να αξιολογεί την αποτελεσματικότητά της καθώς προχωρά. Στην εκπαίδευση είναι σκόπιμο να ενσωματώνονται νέες τεχνικές όπως η νοερή απεικόνιση για να δοθεί έμφαση στη λεπτομέρεια και να γίνει ευκολότερη η αφομοίωση των νέων δεξιοτήτων και πρακτικών.
• Φυσιολογικοποίηση της ευαλωτότητας
Στην προσπάθεια για διαφύλαξη της ψυχολογικής ασφάλειας στον εργασιακό χώρο είναι αναμενόμενο ότι κάποια από τα μέλη της ομάδας θα είναι διστακτικά είτε λόγω προσωπικότητας είτε λόγω πρότερων εμπειριών. Είναι σημαντικό να κατανοήσουν ότι το να είναι κανείς ανοιχτός (άρα ευάλωτος) δεν συνεπάγεται τον ψυχικό πόνο, επιτρέποντάς τους να συνεχίσουν αναλαμβάνουν ευθύνες ή να τολμούν να αντιμετωπίσουν τις διαπροσωπικές τους δυσκολίες.
Διάβασε ακόμα:
Το φαινόμενο της γυάλινης οροφής
Πώς να εξασφαλίσετε την ευεξία στον εργασιακό χώρο;
