Πώς να υποστηρίξετε έναν συνάδελφο που βιώνει πένθος
Η απώλεια ενός συγγενικού μας προσώπου ή ενός φίλου που είχε εξέχουσα θέση στη ζωή μας προκαλεί μία επίπονη συναισθηματική διαδικασία η οποία επηρεάζει κάθε τομέα της λειτουργικότητάς μας.
Ανεξάρτητα από το αν πεθαίνει γονέας, σύζυγος, παιδί, ξάδελφος ή στενός φίλος, η επιστροφή στη δουλειά μόλις τρεις με τέσσερις ημέρες μετά την απώλεια μπορεί να είναι δύσκολη. Κι όμως αυτό είναι το χρονικό διάστημα που διατίθεται στους περισσότερους εργαζομένους στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, στους εργαζόμενους με εξαρτημένη σχέση εργασίας χορηγείται άδεια δύο (2) ημερών με αποδοχές, σε περίπτωση θανάτου συζύγου, τέκνων, γονέων και αδελφών (ΕΓΣΣΕ 2002-2003, άρθρο 9). Στο αρχικό διάστημα μετά την απώλεια, οι περισσότεροι άνθρωποι ασχολούνται τόσο πολύ με τον προγραμματισμό των τελετών, την τηλεφωνική επικοινωνία με συγγενείς και φίλους και τις υπόλοιπες γραφειοκρατικές διαδικασίες, που δεν έχουν τον χρόνο που χρειάζονται για να επεξεργαστούν τα συναισθήματά τους.
Επομένως, η επιστροφή στην εργασία απαιτεί από το άτομο που πενθεί να αντιμετωπίσει τις απαιτήσεις της δουλειάς παρά τον κυκεώνα αρνητικών συναισθημάτων που το έχουν πλημμυρίσει. Όπως είναι αναμενόμενο, η παραγωγικότητα αλλά και η ποιότητα της εργασίας επηρεάζονται. Μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι απώλειες παραγωγικότητας που σχετίζονται με το πένθος μπορεί να κοστίζουν στις εταιρείες έως και 75 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Παραδόξως, σύμφωνα με τους ειδικούς η προσφορά περισσότερου χρόνου στους εργαζομένους για να αντιμετωπίσουν το πένθος τους -μέσω μεγαλύτερης άδειας πένθους, μειωμένου ωραρίου και ευέλικτων προγραμμάτων- μπορεί τελικά να κοστίσει λιγότερο στον φορέα. Αντιμετωπίζοντας άμεσα το ζήτημα, οι εργοδότες μπορούν να ενσωματώσουν μηχανισμούς για να διασφαλίσουν ότι η δουλειά θα γίνει, ενώ παράλληλα θα παρέχουν στους εργαζομένους τον χρόνο και τη συμπόνια που χρειάζονται για να θεραπευτούν. Και αυτό επιφέρει μακροπρόθεσμα οφέλη με τη μορφή μεγαλύτερης αφοσίωσης των εργαζομένων.
Το Facebook έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα αρχίσει να προσφέρει έως και 20 ημέρες άδειας πένθους σε περίπτωση θανάτου μέλους της οικογένειας. Η Mastercard ακολούθησε πρόσφατα, ανακοινώνοντας τον Ιούνιο ότι αυξάνει την άδεια πένθους και οι εργαζόμενοι της εταιρείας θα λαμβάνουν πλέον 20 ημέρες για την απώλεια συζύγου, συντρόφου, παιδιού ή θετού παιδιού, 10 ημέρες για την απώλεια γονέα, αδελφού, παππού ή γιαγιάς (συμπεριλαμβανομένων των πεθερικών και πέντε ημέρες για το θάνατο ενός μέλους της ευρύτερης οικογένειας.
Η άδεια από τη δουλειά για ένα εύλογο διάστημα δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους που πενθούν να μοιραστούν τον πόνο τους με την οικογένειά τους, χωρίς περισπάσεις και να αφοσιωθούν στην επεξεργασία των συναισθημάτων τους και στη συνειδητοποίηση της απώλειας.
Με την επιστροφή στην εργασία το άτομο που πενθεί έχει να αντιμετωπίσει το στρες της συναναστροφής με ανθρώπους εκτός του οικογενειακού ή φιλικού περιβάλλοντος. Για κάποιους ανθρώπους η επιστροφή στη δουλειά λειτουργεί λυτρωτικά. Άλλοι χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να τακτοποιήσουν τις σκέψεις τους. Κάποιοι θέλουν να μιλούν για την απώλειά τους, κάποιοι άλλοι δεν αισθάνονται άνετα να μιλούν γι΄αυτήν.
Τι να πείτε σε έναν συνάδελφο που πενθεί
Συχνά, όταν ένας συνάδελφος επιστρέφει στη δουλειά του μετά το θάνατο ενός αγαπημένου του προσώπου, δεν ξέρουμε τι να πούμε, οπότε δεν λέμε τίποτα. Αλλά το να μένουμε σιωπηλοί μπορεί να κάνει τον εργαζόμενο που πενθεί να αισθάνεται απομονωμένος ή να βρίσκει την αντίδρασή μας υποκριτική. Ακολουθούν τέσσερις τρόποι για να δείξετε στον συνάδελφό σας ότι νοιάζεστε:
Δείξτε ενσυναίσθηση: «Aν υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε για να κάνουμε τη ζωή σου ευκολότερη, να ξέρεις ότι είμαστε όλοι εδώ για σένα» ή «Αν θέλεις λίγες ημέρες άδεια ακόμη, θα σε καλύψω».
Αναγνωρίστε ότι η θλίψη είναι συνεχής. Μην πιέζετε το άτομο να διώξει τη θλίψη του. Αντίθετα τις καλές του στιγμές μπορείτε να πείτε «Χαίρομαι που σε βλέπω καλύτερα, σήμερα». Το «σήμερα» σημαίνει ότι αποδέχεστε ότι την επόμενη μέρα μπορεί να μη νιώθει το ίδιο. Με αυτόν τον τρόπο αποδέχεστε το δικαίωμά του να νιώθει αρνητικά συναισθήματα.
Προσφερθείτε αλλά χωρίς να επιμένετε. «Θα είμαι στο κυλικείο αν θέλειςκάποιον να μιλήσεις και να πιεις έναν καφέ».
Βοηθήστε το άτομο να μιλήσει για την απώλειά του. «Θα ήθελα πολύ να τον είχα γνωρίσει. Τι του άρεσε να κάνει;»
Και τι να μην πείτε
Ακολουθούν πέντε φράσεις που πρέπει να αποφεύγετε όταν μιλάτε με έναν συνάδελφο που μόλις έχασε ένα αγαπημένο του πρόσωπο:
«Θα περάσει, χρόνος χρειάζεται».
«Είσαι ακόμα νέος, οπότε μπορείς ακόμα να κάνεις άλλο ένα παιδί, να παντρευτείς ξανά κ.λπ.»
«Αυτός/αυτή βρίσκεται σε ένα καλύτερο μέρος».
«Όλα συμβαίνουν για κάποιο λόγο».
«Ο χρόνος θεραπεύει τα πάντα.»
Διάβασε ακόμα:
Τι είναι το σύνδρομο του απατεώνα (Impostor Syndrome);
Απλές στρατηγικές που βελτιώνουν τη διάθεση
