
Στρες στο εργασιακό περιβάλλον
Το εργασιακό περιβάλλον αποτελεί σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητας και της ζωής κάθε εργαζόμενου, καθώς είναι ο χώρος που περνάει το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας του, πολλές φορές ακόμα και εις βάρος της προσωπικής του ζωής. Οι δυναμικές που διαμορφώνονται σε ένα εργασιακό περιβάλλον επηρεάζουν ποικιλοτρόπως την ψυχική και σωματική ευεξία των εργαζομένων, γεγονός που τους καθιστά πολλές φορές ευάλωτους και τους δυσκολεύει να ανταπεξέλθουν στη ρουτίνα της εργασίας τους και στα καθήκοντά τους.
Έτσι λοιπόν στη σύγχρονη επαγγελματική καθημερινότητα το ενδιαφέρον και οι αναφορές γύρω από όρους όπως εργασιακό άγχος ή εργασιακή εξουθένωση (γνωστό και ως “burn out”) γίνονται όλο και πιο συχνές, προκειμένου να γίνουν κατανοητές οι αιτίες και οι τρόποι αντιμετώπισής τους.
Ποιοι είναι όμως οι παράγοντες που διαμορφώνουν ένα αγχογόνο περιβάλλον εργασίας;
Οι αυξημένες απαιτήσεις των εργοδοτών, ο μεγάλος όγκος εργασιών εντός ασφυκτικών προθεσμιών που έχουν ως αποτέλεσμα εξαντλητικά ωράρια, οι υπερβολικές ευθύνες, η ανεπαρκής επικοινωνία μεταξύ συναδέλφων και οι διαπροσωπικές διαφορές σε συνδυασμό με την ανισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, μειώνουν την ικανοποίηση που λαμβάνει κάποιος από την εργασία του. Σε αρκετές περιπτώσεις οι εργαζόμενοι νιώθουν πως παίρνουν λιγότερα από όσα δίνουν οι ίδιοι ή ότι υποτιμάται το έργο τους και η προσφορά τους από τον εργοδότη ή τους συναδέλφους τους. Ο φόβος για πιθανές αρνητικές επιπτώσεις και η ανασφάλεια που πηγάζει από το ενδεχόμενο της ανεργίας, τους ωθεί να λειτουργούν επιφυλακτικά, αποφεύγοντας να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους.
Φυσικά, εκτός από τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις που επιβαρύνουν τους εργαζομένους, δεν πρέπει να αγνοούμε ότι οι συνθήκες που επικρατούν στο εργασιακό περιβάλλον μπορεί να προκαλέσουν εξίσου έντονο άγχος. Είτε εξαιτίας της έκθεσης τους σε κινδύνους λόγω της κακής εργονομίας και χωροταξίας ενός χώρου, είτε λόγω άλλων δυσμενών παραγόντων, όπως ο έντονος θόρυβος, ο κακός φωτισμός, η υπερβολικά χαμηλή ή υψηλή θερμοκρασία, οι δυσάρεστες οσμές, και η κακή αισθητική μπορεί να προκαλέσουν επιπλέον κούραση ή αναστάτωση και αδυναμία συγκέντρωσης στον εργαζόμενο.
Το στρες στο εργασιακό περιβάλλον επηρεάζει έντονα την ψυχική και σωματική υγεία και έχει αρνητικές επιπτώσεις τόσο στην απόδοση όσο και στην ποιότητα ζωής του εργαζόμενου γενικότερα. Οι συνέπειες στη σωματική υγεία καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ψυχοσωματικών συμπτωμάτων που περιλαμβάνουν πονοκεφάλους, δερματικούς ερεθισμούς, μυϊκούς πόνους, ταχυκαρδίες και εντερικές ενοχλήσεις, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Όσον αφορά την ψυχική υγεία, καταγράφονται υψηλά ποσοστά άγχους και κατάθλιψης, διαταραχές ύπνου και έναρξη εξαρτητικών συμπεριφορών όπως το αλκοόλ ή το κάπνισμα. Ενώ, συχνά παρατηρούνται αλλαγές στη συμπεριφορά όπως η οξυθυμία και η ευερεθιστότητα ή η αδυναμία να ανταπεξέλθει κάποιος στα καθήκοντα του, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει είτε σε λάθη στην εργασία, είτε στη δημιουργία αρνητικού κλίματος μεταξύ συναδέλφων.