Τα θετικά της πανδημίας του κορονοϊού
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε πανδημία την έκρηξη του κορονοϊού (COVID-19), που προκλήθηκε από τον ιό SARS-CoV-2 και δοκιμάζει για μια ακόμη φορά τις ανθρώπινες υποδομές και αντοχές. Δυστυχώς, ο ρυθμός μετάδοσης του κορονοϊού είναι ταχύτατος και τα κρούσματα αυξάνονται καθημερινά. Με αυστηρά μέτρα, οι κυβερνήσεις παγκοσμίως προσπαθούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την εξάπλωση του ιού για να διαφυλάξουν την υγεία των πολιτών και να ισορροπήσουν την έκρυθμη τροχιά της διεθνούς οικονομίας που αναμένεται να προκαλέσει ισχυρό πλήγμα στο παγκόσμιο ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν). Οι αρνητικές επιπτώσεις είναι αδιαμφισβήτητα πολυάριθμες και η καθολική κινητοποίηση υποδηλώνει την κρισιμότητα της κατάστασης, ωστόσο ακόμα και σε αυτήν την περίοδο κρίσης, δεν παύουν να αναδύονται κάποιες θετικές παράμετροι, που προσφέρουν ένα ψήγμα αισιοδοξίας σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.
• Ευαισθητοποίηση σε θέματα πρόληψης και υγείας: Η μαζική κινητοποίηση για την τήρηση των μέτρων προφύλαξης και των κανόνων υγιεινής από μικρούς και μεγάλους, ενισχύει τη σωστή κατάρτιση για τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων πρόληψης και την εξασφάλιση της ευεξίας και της ευζωίας στον γενικό πληθυσμό. Η ενημέρωση και η συμμόρφωση του κοινού στην τρέχουσα κρίση, αποτελεί σημαντικό εφόδιο για την προαγωγή της υγείας σε βάθος χρόνου, ενισχύοντας την ασπίδα προστασίας σε μελλοντικές κρίσεις. Παράλληλα, με την αξιολόγηση των συνθηκών, διαφωτίζονται σε παγκόσμιο επίπεδο τα τρωτά σημεία στα συστήματα υγείας, που αναμένεται να αναδείξουν νέα, βελτιωμένα και αποδοτικά πρωτόκολλα παρέμβασης για την προστασία του πληθυσμού μακροπρόθεσμα.
• Ενίσχυση της συλλογικής συνείδησης και δράσης: Ανέκαθεν, η ιστορία αποδεικνύει ότι οι πληθυσμοί που εναρμονίζονται σε επίπεδο συνεργασίας και κοινωνικής αλληλεγγύης επιβιώνουν καλύτερα, από τους πληθυσμούς που βρίσκονται σε ανταγωνισμό, εσωτερικές διαμάχες, πόλωση και συγκρούσεις. Η κρίση του ιού κατάφερε να ενώσει τους πολίτες στον παγκόσμιο χάρτη σε ένα κοινό σκοπό και να αναδείξει τη δύναμη της συλλογικότητας, εθνικά και διεθνώς. Η συνεργασία των πολιτών είναι ένα όφελος για την κοινωνική ευημερία που μπορεί να οδηγήσει σε θεαματικές αλλαγές, δίνοντας μια θετική προοπτική για την συνύπαρξη των ανθρώπων και ένα σημαντικό μάθημα ζωής στις νέες γενιές. Ο φόβος της άμεσης απειλής, ωθεί τους ανθρώπους σε ένα κοινό μέτωπο αντίστασης, το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει σαν πρότυπο για την αντιμετώπιση και άλλων ζητημάτων που φαίνεται ότι θα έχουν στο μέλλον ανυπολόγιστες επιπτώσεις για την ανθρωπότητα, όπως η διαφύλαξη του περιβάλλοντος. Παράλληλα, σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές, οι αλτρουιστικές ενέργειες πολλών συμπολιτών, το θάρρος και η πυγμή τους γίνονται παράδειγμα προς μίμηση και δημιουργούν ένα ντόμινο θετικής συνεισφοράς που συνεχώς μεγαλώνει. Παράδειγμα αποτελεί και η κίνηση των πολιτών της Σιένα στην Ιταλία, που ενώ βρίσκονται σε κατ’ οίκον αυτοπεριορισμό μετά τη γενική καραντίνα που κηρύχθηκε στη χώρα, στις 13 Μαρτίου τραγούδησαν όλοι μαζί από τα μπαλκόνια των σπιτιών τους, διαχέοντας ένα μήνυμα αισιοδοξίας και αλληλεγγύης.
• Ενίσχυση της ατομικής ευθύνης: Ένα μέτρο που αναφέρεται συνεχώς σε όλες τις επίσημες οδηγίες ως ύψιστη παράμετρος για την καταστολή της εξάπλωσης του ιού, είναι η ατομική ευθύνη. Το αίσθημα ευθύνης που καλούμαστε να αναπτύξουμε είναι απαραίτητο για κάθε άνθρωπο σε όλες τις συνθήκες της ζωής του, γιατί θέτει απαραίτητους περιορισμούς στις πράξεις και τη συμπεριφορά μας και ενισχύει τη στάση μας απέναντι στις υποχρεώσεις μας, όχι μόνο ως πολίτες της χώρας μας, αλλά και ως πολίτες της γης. Η ατομική ευθύνη είναι αυτή που καταργεί την αποδοχή της βίας, που αποτρέπει την υπερκατανάλωση των πόρων της γης, που προστατεύει τη φύση και τα αγαθά της, που ενισχύει τη δημοκρατία και αναβαθμίζει την ποιότητα ζωής. Αν αυτή η κρίση εμφυσήσει στη νέα γενιά το αίσθημα της ατομικής ευθύνης, τότε σίγουρα η ανθρωπότητα θα ωφεληθεί.
• Αναβάθμιση και αξιοποίηση υποδομών εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και εργασίας: Μια ελπιδοφόρα αλλαγή που θα μπορούσε να φέρει νέα δεδομένα στην εκπαίδευση και στην εργασία –εφόσον αξιοποιηθεί σωστά, μεθοδικά και με προσοχή σε σχέση με τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού– είναι η χρήση της τεχνολογίας. Η μέριμνα για τα μέτρα που θα μειώσουν τις επιπτώσεις από το κλείσιμο των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και τη μεταφορά της εργασίας στο σπίτι για μεγάλο αριθμό απασχολούμενων, μπορεί να οδηγήσει μακροπρόθεσμα σε προσαρμοσμένα και ευέλικτα προγράμματα για παιδιά και εργαζόμενους, αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής, μειώνοντας τις οικονομικές επιβαρύνσεις για κράτος και πολίτες και ενισχύοντας την προστασία του περιβάλλοντος (π.χ. λιγότερα χαρτιά, μείωση της χρήσης των ΜΜΜ κ.ο.κ.)
• Παράπλευρα εστιασμένη οφέλη: Παρά την ανυπολόγιστη ζημία για πολλές επιχειρήσεις και κρατικές δομές και την αρνητική προοπτική για τον τουρισμό,υπάρχουν ορισμένοι κλάδοι που επωφελούνται ιδιαίτερα αυτήν την περίοδο, όπως οι πλατφόρμες διαδικτυακής ψυχαγωγίας (π.χ. πλατφόρμες gaming και συνδρομητικά κανάλια), οι πλατφόρμες εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και οι πάροχοι cloud(υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους), τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και επικοινωνίας, τα διαδικτυακά καταστήματα και γενικότερα οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται online, και ίσως σύμφωνα με τα νέα μέτρα, τα καταστήματα take away. Άλλοι τομείς που φαίνεται ότι θα αναπτυχθούν περιλαμβάνουν τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα είδη υγιεινής, τα προϊόντα οικιακής χρήσης, τα φαρμακευτικά και χημικά σκευάσματα και κάποια τεχνικά επαγγέλματα. Το ξέσπασμα του ιού ωστόσο αναμένεται να κινητοποιήσει στη συνέχεια την αναμόρφωση πολλών κλάδων με την εφαρμογή ψηφιακών στρατηγικών και την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικώνμοντέλων, ιδίως σε τομείς όπως η υγεία, ο αυτοματισμός, το λιανικό εμπόριο και η εκπαίδευση.
