TikTok και ιατρική: υπέρ και κατά
Ο συστηματικός εκσυγχρονισμός του διαδραστικού περιβάλλοντος του διαδικτύου είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία των λεγόμενων “κοινωνικών δικτύων”. Τα δίκτυα αυτά αποτελούν αντικείμενο έντονης διαμάχης σε πολλές χώρες, άλλοτε με θετικό και άλλοτε με αρνητικό περιεχόμενο. Με το 72% του πληθυσμού να συμμετέχει σε τουλάχιστον μία πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, η τεχνολογία έχει αποκτήσει επιρροή που επιτρέπει στις διαδικτυακές κοινότητες να αλληλεπιδρούν και να μοιράζονται πληροφορίες γύρω από παρόμοια προβλήματα, λύσεις και ιδέες.
Ένα τέτοιο δίκτυο είναι το “TikTok”, το οποίο έκανε τα πρώτα του βήματα όταν η “ByteDance”, μια κινεζική εταιρεία τεχνολογίας, λάνσαρε την εφαρμογή στην εγχώρια αγορά της, αρχικά ως “A.me”, τον Σεπτέμβριο του 2016, και στη συνέχεια ως “Douyin” τον Δεκέμβριο του 2016. Ένα χρόνο αργότερα επεκτάθηκε σε αγορές εκτός της ηπειρωτικής Κίνας με την ονομασία “TikTok”. Η πλατφόρμα έχει ήδη περισσότερους από 1 δισεκατομμύριο μηνιαίους ενεργούς χρήστες και είναι πλέον το πέμπτο δημοφιλέστερο κοινωνικό δίκτυο στον κόσμο, μετά το Facebook, το Instagram, το Twitter και το YouTube.
Σήμερα το TikTok είναι πεδίο αντιπαράθεσης όσον αφορά τη διαφάνεια, την αξιοπιστία, την προστασία της ιδιωτικής ζωής των χρηστών και τη χρήση των δεδομένων. Αυτή τη στιγμή διερευνάται σε ορισμένες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Δανία, το Βέλγιο και ο Καναδάς, όπου έχει επιβληθεί η απαγόρευση της πλατφόρμας με την αιτιολογία της “διαρροής πληροφοριών” κυβερνητικού ενδιαφέροντος, αποτελώντας απειλή για την εθνική ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.
Η πλατφόρμα αυτή -ως ευρύ δίκτυο επικοινωνίας και ψυχαγωγίας- γνώρισε έκρηξη κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, που ενισχύθηκε από την υποχρεωτική απομόνωση και την καραντίνα. Όντας ένα χρήσιμο εργαλείο, χρησιμοποιήθηκε επίσης από το ιατρικό προσωπικό και άλλους επαγγελματίες υγείας, ιδίως για την ενημέρωση των ασθενών και την επίλυση ιατρικών καταστάσεων στο διαδίκτυο, μέσω σύντομων βίντεο με κατάλληλο περιεχόμενο. Σε πολλές περιπτώσεις όλα αυτά ήταν ιδιαίτερα χρήσιμα, καινοτόμα και εμπνευσμένα.
Η άλλη χρήση που αξιοποιήθηκε από το TikTok είναι το ιατρικό μάρκετινγκ, λόγω της δύναμής του να προσεγγίζει μεγάλα ακροατήρια και λόγω της αναγνώρισης των πλεονεκτημάτων στον ιατρικό τομέα. Μεταξύ των κορυφαίων εφαρμογών είναι τα Challenge Videos μέσω hashtags και τάσεων για συγκεκριμένα θέματα υγείας, δίνοντας στον συμμετέχοντα γιατρό την ευκαιρία να είναι δημιουργικός, με αλληλεπίδραση και υποστήριξη από άλλους γιατρούς. Το hashtag “MedEd” έχει πάνω από 4,9 εκατομμύρια προβολές στο TikTok. Το περιεχόμενο κυμαίνεται από τη συζήτηση μαθημάτων ανατομίας μέχρι την ανάλυση εννοιών που διδάχθηκαν στην ιατρική σχολή και την επίδειξη διαδικασιών που σώζουν ζωές.
Η χρήση των hashtags ταυτοποίησης στο TikTok επιτρέπει στους χρήστες να δημοσιεύουν διαδοχικά πολλά βίντεο για το ίδιο θέμα με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα νήμα σχετικών αναρτήσεων. Αυτό δημιουργεί μια σειρά από “on-demand” βίντεο για τους χρήστες και μια ευκαιρία για μάθηση με τακτικές επαναλήψεις. Το TikTok παρέχει επίσης μια αίσθηση κοινότητας επιτρέποντας στους χρήστες να απαντούν σε ιατρικά βίντεο και να ακολουθούν άλλους με παρόμοια ενδιαφέροντα.
Αυτή η διαδραστική πλατφόρμα έχει και την αρνητική της πλευρά, καθώς μπορεί να προκύψει ακατάλληλο υλικό, με χυδαίο λεξιλόγιο και με ευαίσθητο σεξουαλικό ή πορνογραφικό περιεχόμενο που περιλαμβάνει παιδιά και εφήβους. Λόγω της στενής αλληλεπίδρασής του με άλλα κοινωνικά δίκτυα, προέκυψε η “κυβερνητική παρενόχληση”, η οποία χρησιμοποιείται ευρέως από εγκληματίες του κυβερνοχώρου.
Το TikTok μπορεί να δημιουργήσει εθισμό στους ευάλωτους χρήστες. Επιπλέον, ορισμένοι ειδικοί στο θέμα των κοινωνικών δικτύων έχουν αποδείξει αλλοιώσεις εξαιτίας της κακής χρήσης της πλατφόρμας σε επίπεδο εγκεφάλου. Γνωρίζουμε ότι η ακατάλληλη, ανακριβής και ανάρμοστη χρήση του περιεχομένου του πιθανόν να οδηγήσει σε έκλυση περίσσειας ντοπαμίνης, επηρεάζοντας τους προμετωπιαίους νευρώνες του εγκεφάλου και οδηγώντας σε απώλεια μνήμης, έλλειμμα προσοχής και γνωστικά προβλήματα. Τελικά, «όσο περισσότερο νομίζουμε ότι είμαστε ελεύθεροι στο Διαδίκτυο, τόσο περισσότερο ελεγχόμενοι είμαστε”….
Διάβασε ακόμα:
Πόσο αξίζει μια ζωή; (το κόστος της γονιδιακής θεραπείας)
Έλλειψη ύπνου και πώς να την αντιμετωπίσετε
